Devletin Rolü ve Kamu Reformu
Düzenleyici ve Denetleyici Üst Kurullar
Kamu Yönetiminde Karar Kalitesi
İnsanoğlu, özlemlerini gerçekleştirebilmek, yaşam ile ilgili risklerini yönetebilmek üzere topluluklar halinde yaşamaya başladığından bu yana ortaklaşa karar alma ve uygulamada, çıkarlarını dile getirmede, yükümlülüklerini karşılamada ve çatışma noktalarının çözümünde etkin çalışan mekanizmalar, süreçler ve kurumlar kurmaya çalışıyor. Dünyadaki ülkelere bakıldığında kamu sektörünün ekonominin en az %30’unu oluşturmakta olduğunu görülüyor. Geri kalanının üzerinde de düzenleyici rolü […]
Güven Açığı
“Doğruları söyleme, sorumlu bir yurttaş olmanın baş koşuludur.” J. Edgar Hoover Kamu sektörü bütçe açıklarının, enflasyon olarak topluma getirdiği ağır sorunları çözmek üzere ciddi bir program başlatmamız çok uzun zaman aldı. Ancak, bugün kamunun bütçe açıklarından daha önemli bir açığı var: Kendisine duyulan güven açığı. Bugün toplumun her kesiminde, hatta kamu çalışanlarında da kamu hizmetlerinin […]
İyi Yönetişim El Kitabı
Kamu kaynaklarını doğru ve verimli bir şekilde kullanmak bir ülkenin gelişimi için en önemli konulardan birisidir. Siyaset, kamu kaynaklarının kullanımında karar verici konumda olma hak ve sorumluğunu üstlenmek üzere yapılır. Neyin “doğru” olduğu konusunda farklı toplum kesimlerinin farklı öncelikleri olsa da, kamu kaynaklarının doğru kullanımının önündeki temel engel bu öncelik farkları değil, kamu sektöründe yönetim […]
Yerel Yönetim Reformu
Ülkemizde önemli bir reform süreci başladı. Kamu Yönetimi Temel Kanunu geçici maddeler haricinde TBMM’nce kabul edildi. Sırada İl Özel İdareleri, Belediyeler ve Büyükşehir Belediyeleri Kanun tasarıları var. Bu kanunlarla kamu yönetiminin iyi yönetişim ilkelerine uyumlu hale getirilmesi hedefleniyor. Bu reform süreciyle, kamu yönetiminde şeffaflık, katılımcılık, hesap verebilirlik, etkinlik ve hizmetlerin hedef vatandaş kitlesine en yakın […]
Verimliliği Artıran Şehirler
Dünyada şehirleşme ve ekonomide hizmet sektörünün payı her geçen gün artıyor. Her geçen gün daha çok insan şehirlerde yaşıyor. Üstelik bu insanların ekonomiye katkıları da yüksek. Bu nedenle, şehirlerde verimliliği artımak ülkelerin refah düzeylerini artırmanın araçları arasında yer alıyor. Ayrıca, küresel ısınma, su kullanımı, enerji verimliliği, atık yönetimi gibi konularda küresel bir iyileşme sağlamanın yolu da şehirlerdeki verimliliği artırmaktan […]
Kamu Yönetimi ve Etik Değerler
Kamu sektöründeki “güven açığı” kamu yönetiminin en önemli sorunu haline geliyor. Bu durum, özellikle demokrasi ile yönetilen toplumlarda, sistemin yönetim ve yönlendirme yetkinliğini de zedeliyor. Tüm dünyada kamu sektörünün, özellikle son dönemde, yitirdiği toplumsal güveni tekrar kazanabilmesi için etik değer ve davranışlara özen göstermesi gerekiyor. Nitekim, Avusturalya, Yeni Zelanda, Hollanda, Norveç, Finlandiya, Portekiz, İngiltere, A.B.D. […]
Sivil Toplum Destekli Üniversite
Güvenilirliğin Yedi İlkesi
Başkalarının kaynaklarını kullanan herkes, onların güvenini kazanmak zorundadır. Ülkemizde yaşanan derin kriz, ABD’de dünyanın en büyük şirketlerinden Enron’un iflası, Avrupa’nın en beğenilen şirketlerinden ABB’nin eski başkanı Percy Barnevik’in gözden düşmesi gibi olayların hepsi güvenin yitirilmesinden kaynakla nıyor. Sadece, seçimle iş başına gelen siyasilerin ve kamu görevlilerinin değil, aynı zamanda halka açık şirketlerin ve toplumsal faaliyette […]
GSMH Ölçümünde Kalitenin Rolü
Her yıl, özellikle de gelişmiş ülkelerin, GSMH hesaplarında servis sektörünün payı artıyor. Üstelik ülkeler arasındaki GSMH’nın gelişme hızları arasındaki farkların en belirgin göstergesi de verimlilik düzeyi ve gelişme hızı oluyor. Aynı zamanda dünya borsalarında şirketlerin değerlerinin belirleyicileri arasında da verimlilik artışları var. Enflasyona sebep olmadan yakalanabilecek büyüme hızları da verimlilik artış hızıyla belirleniyor. Dolayısıyla, servis […]
Özelleştirme ve Kamu Reformu
Özelleştirme Türkiye’nin, lügatına giriş tarihi itibarıyla öncüler arasında olduğu, uygulama açısından ise çok geri kaldığı bir kavram. Dar anlamıyla, hisseleri kamu sektörü tarafından tutulan şirketlerin hisselerinin özel sektöre satılması (bazen de devredilmesi) anlamına geliyor. Daha geniş açıdan bakıldığında ise özelleştirme aslında liberal piyasa ekonomisine geçiş sürecinin bir parçasıdır. Şirket hisselerinin kim(ler)de olduğu, şirketin iş sonuçlarını […]
Demokraside Rekabet Engelleri
İnsanların bir toplum olarak yaşamlarını bir arada sürdürebilmeleri ve refah düzeylerini geliştirecek fırsatlara sahip olabilmeleri için etkin bir kamu otoritesine gerek var. Kamu otoritesinin en azından yedi sorumluluk alanında etkin görev yapması gereğini ortaya koyuyor: (1) Hukuk devleti kavramının geçerli kılınması, (2) Piyasa ekonomisinin her hangi bir oyuncuya çıkar sağlayıcı şekilde bozulmasına neden olacak müdahalelerden […]
Hissedar Olarak Devlet
Ekonomik kriz dünyada birçok bankanın devletleştirilmesine neden oldu. Bunların arasında Fortis, Dexia gibi bizim daha önce özelleştirdiğimiz bankaların başka ülkeler tarafından devletleştirilmesi de var. Bu nedenle, dünyada devletlerin bu hissedarlık konumunu nasıl değerlendireceği önem kazanıyor. Devletlerin korumacı eğilimlere yönelmesi, rekabet ortamının bozulması, bürokrasinin artması gibi endişeler sıkça dile getiriliyor. Her ne kadar banakalar kaynak aktaran […]
Yalın Devlet
Küresel ekonomik kriz dünyada devletlerin rolünün tekrar tartışılmasını gündeme getirdi. İnsanların bir toplum olarak yaşamlarını bir arada sürdürebilmeleri ve refah düzeylerini geliştirecek fırsatlara sahip olabilmeleri için etkin bir kamu otoritesine gerek var. Kamu otoritesinin en azından yedi sorumluluk alanında etkin görev yapması gereğini ortaya koyuyor: (1) Hukuk devleti kavramının geçerli kılınması, (2) Piyasa ekonomisinin her […]
Belediye Seçimleri
Belediye seçimleri ile ilgili olarak kamuoyunun genellikle odaklandığı konu adayların kişisel özellikleri ve hangi partiye mensup olduklarıdır. Her ne kadar bireysel özellikler önemliyse de esas olan yönetim sistemidir. Dünyanın en iyi yöneticilerini seçme imkanımız bile olsa yönetim sistemimizi iyileştirmeden arzulanan sonuçlara ulaşmak güç olur. Bu nedenle, sadece belediyeyi kimin yöneteceğine değil, aynı zamanda belediyenin nasıl […]
Düzenleyici Etki Analizleri
Devlet birçok konuda aldığı kararlarla toplumsal yaşamın kalitesini etkiliyor. Toplumsal kararlar, gerek karmaşıklıkları nedeniye, gerekse uzmanlık gerektirmesi nedeniyle hep birlikte alınamadığı için kararları almak üzere demokratik seçimlerle işbaşına gelenlerden toplum adına karar almaları bekleniyor. Ancak, bu şekilde belli dönem için toplum adına karar alma yetkisini üstlenenlerin verdikleri kararlar gerçekten toplumsal yaşam kalitemizi geliştiriyor mu? Bu […]
Yazı Tura İle Politika
Doğa bilimleri ile sosyal bilimler arasındaki en önemli fark sosyal bilimlerde yapılan gözlemlerin gözleneni değiştirmesidir. Örneğin, trafik kurallarına uyum konusunda yapılan bir araştırma sürücülere soru sorularak gerçekleştirildiğinde kendisi trafik kurallarına uymayanların birçoğunun ‘trafik kurallarına uyduğunu” belirttiği gözlenir. Bu araştırma sürüclerin bilgisi çerçevesinde bir kavşağa yerleştirilen kamera ile gerçekleştirildiğinde de kameranın yerleştirildiği kavşakta trafik kurallarına uyumun […]
Düzenleyici Etki Analizleri
Vergi ve Toplumsal Uzlaşma
İnsanların bir toplum olarak yaşamlarını bir arada sürdürebilmeleri ve refah düzeylerini geliştirecek fırsatlara sahip olabilmeleri için etkin bir kamu yönetimine gerek var. Kamu hizmetlerinin toplum açısından optimum düzeyde verilebilmesi için devletin de vergi gelirlerine ihtiyacı var. Nitekim, devleti devlet yapan en önemli unsurlardan birisi de vergi koyma yetkisidir. Bu yetkisini sorumlu, adil ve etkin bir […]
Demokrasi Performanstır
Küresel vatandaşlığın ön plana çıkmaya başladığı bir dünyada ne insan hakları, ne de demokrasi geleneksel anlamlarıyla sınırlı olarak algılanmıyor. Geleneksel olarak insan hakları, hiç kimsenin cins, renk, ırk, dil, din, sosyal sınıf ya da politik inançlarından ötürü ayrımcılığa uğramaması temel ilkesine dayanır. Demokrasi ise genel olarak oy verme hakkı, girişim özgürlüğü, inanç özgürlüğü, düşünce ve […]
Kamu Sektöründe Fizibilite
Kamu sektörü projeleri toplumsal fayda sağlamak üzere gerçekleştirilen ve vergi gelirleriyle finanse edilen yatırımlardır. Bu nedenle, projeye başlamadan önce dikkatle incelenmesi ve fizibilitesinin detaylı bir şekilde tespit edilmesi gerekir. Bir kamu projesinin sağlıklı bir şekilde fizibilitesinin yapılabilmesi için konuya farklı açılardan yaklaşmak gerekiyor. Bir proje öncelikle ekonomik olarak artı değer yaratma potansşyeli ile değerlendirilerek ekonomik […]
Kamu Müdahalesi ve Strateji
Ülkemizde düzenleyici ve denetleyici kurulların rolü her geçen gün artıyor. AB süreci ile birlkte yükselen bu trendin ilk adımlarından birisi Rekabet Kurumu’nun oluşturulması ile atıldı. Bazı büyük şirketler Rekabet Kurumu’nun kurallarına uyum için hazırlıklar yaptıysa da, birçok şirket henüz rekabet kurallarını stratejik bir avantaj olarak kullanamıyor. Önümüzdeki dönemde yatırımlarını enerji, telekom gibi çok büyük ve […]
Kamusal Nitelikli Hizmetler
Bazı hizmetler sadece o hizmetin ücretini ödeyenlere değil, aynı zamanda toplumun daha geniş kesimlerine de fayda sağlıyor. Faydalanmanın sınırlandırılamadığı bu hizmetler “kamusal nitelikli hizmetler” olarak nitelendiriliyor. Örneğin güvenlik hizmeti, bu niteliği taşıyan hizmetler için güzel bir örnek. Bir mahallenin güvenliğini sağlamak üzere o mahallede bir polis karakolu inşa edilmesi durumunda bu yatırıma katılsın veya katılmasın […]
Üst Kurullar
Dünyada değişen ekonomik, sosyal ve siyasi şartlar karşısında devletin rolü sorgulanıyor. Demokrasi ve liberal piyasa ekonomisi sistemlerinin yaygın kabul görmesi, kamu hizmetlerinin yürütülmesinde yetki ve sorumluluk alanlarının daha net bir biçimde tespitini zorunlu kılıyor. Özellikle, devletin ekonomiye müdahalesinin şartları ve etkinliği, ülkelerin adil bir rekabet ortamına kavuşmalarında, refah düzey ve dağılımında belirleyici bir rol oynuyor. […]
Tutumluluk Verimlilik, Etkinlik
Refah düzeyimizi geliştirmek için toplum olarak bu kavramları yaşamımızın her evresine yansıtmayı öğrenmeliyiz. Özellikle de kamu kaynaklarının kullanımında tutumlu, verimli ve etkili olmayı sağlamalıyız. Ülkemizin kamu kaynaklarını kullanmada bu kavramlardan uzak olması bugünkü yüksek borç seviyemizin en önemli nedenlerinden birisidir. Yüksek borçlar nedeniyle uzun süredir ödemekte olduğumuz yüksek faizler ise ülkemizdeki yatırımların artırılması için gerekli […]
Üst Kurulların Bağımsızlığı
Devlet doğru ve etkin çalıştığında vatandaşlarının refah düzeyi artıyor. Demokrasi ve liberal piyasa ekonomisi günümüzde çoğu devletin benimsediği yönetim düzeni. İnsanların bir toplum olarak yaşamlarını bir arada sürdürebilmeleri ve refah düzeylerini geliştirecek fırsatlara sahip olabilmeleri için etkin bir kamu otoritesine gerek var. Kamu otoritesinin en azından beş sorumluluk alanında etkin görev yapması gereği var: (1) […]
Kamu Yönetimi Reformu
Devletin rolü sadece ülkemizde değil, bütün dünyada tartışılıyor. Bu tartışma kamu otoritesinin en azından beş sorumluluk alanında etkin görev yapması gereğini ortaya koyuyor: (1) Hukukun üstünlüğünün geçerli kılınması, (2) Piyasa ekonomisinin her hangi bir oyuncuya çıkar sağlayıcı şekilde bozulmasına neden olacak müdahalelerden kaçınılması ve makroekonomik istikrarın korunması, (3) Temel altyapı ve eğitim, sağlık ve sosyal […]
Kamu Yönetimi ve Üst Kurullar
Dünyada değişen ekonomik, sosyal ve siyasi şartlar karşısında devletin rolü sorgulanıyor. Demokrasi ve liberal piyasa ekonomisi sistemlerinin yaygın kabul görmesi, kamu hizmetlerinin yürütülmesinde yetki ve sorumluluk alanlarının daha net bir biçimde tespitini zorunlu kılıyor. Özellikle, devletin ekonomiye müdahalesinin şartları ve etkinliği, ülkelerin adil bir rekabet ortamına kavuşmalarında, refah düzey ve dağılımında belirleyici bir rol oynuyor. […]
Devlet ve İnternet
“Bugünün en önemli sorunu, geleceğin eskisi gibi olmadığıdır.” Paul Valery Davos her yıl dünyaya yön veren devlet başkanları, işadamları ve akademisyenlerin bir araya geldiği küçük bir İsviçre kasabası. Bu yılki Davos toplantıları, hepimizin hayatını önemli ölçüde değiştirecek “İnternet Devrimi”nin kapımızda olduğunu ortaya koydu. İnsanlar için iletişimde zaman ve mekân bağımlılığını ortadan kaldıran, bilgiye erişim maliyetlerini […]