Daha İyi Bir Gelecek, İyi Yönetişimle Gelecek
ESG Değil, G(EES)
Dr. Yılmaz Argüden, Gizem Argüden Oskay, Dr. Erkin Erimez1 UN Global Compact; 2015 yılında BM Sürdürülebilir Kalkınma Zirvesi’nde dünya liderleri tarafından kabul edilen Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları da dahil olmak üzere, evrensel sürdürülebilirlik ilkelerini uygulamak ve BM hedeflerini üstlenmek ve desteklemek için en üst düzey yönetim taahhütlerine dayanan gönüllü bir girişimdir. Araştırmalar, SKA 16’nın kurumsal liderler […]
Kalıcı Başarı için Sürdürülebilirlik, Yönetim Kurulu ve Tepe Yöneticilerin Sorumluluğunda Olmalı
Kurumsal Yönetişim Modeli
Global Corporate Governance Forum (GCGF), Dünya Bankası ve OECD tarafından dünyada kurumsal yönetişimin kalitesini geliştirmek üzere en iyi uygulamaların paylaşılmasını sağlamak, bu konuda bilimsel araştırmaları desteklemek ve düzenleyici kurulların kapasite geliştirilmesine destek olmak üzere 10 sene önce kuruldu. Bu gün Danışma Kurulunda yer aldığım GCGF tarafından dünyanın kullanımına sunulmak üzere kurumsal yönetişimin kalitesini geliştirmek üzere geliştirdiğimiz […]
Sürdürülebilir Başarı Modeli
Seçimleriniz Kaderinizdir
Sadece bireyler için değil, kurumlar için de geçerli olan yapılan seçimlerin geleceği şekillendirdiğidir. Başarı sürekli olarak “değer yaratabilmektir.” Değer yaratmada sürekliliği sağlayabilmek ise hem “doğru işin yapılması” (Strateji), hem “işin doğru yapılması” (Yönetim Kalitesi), hem de “sürekliliği sağlayacak yapılanma” (Kurumsallaşma) ile sağlanabiliyor. Strateji, kelime anlamı itibarıyla latince yol, çizgi kavramından ve yönetimin başı anlamına gelen […]
Kurumsallaşma
Kurumsallaşma yönetim kalitesini geliştirmenin ve bu gelişimi sürekli kılmanın temelidir. Kurumsallaşma konusunda ilerleme kaydeden şirketlerde neyin, ne zaman ve nasıl yapılacağı konusunda fikir birliği vardır. Kurumsallaşmanın ileri düzeyde olduğu bir kurumda insanlar çok daha iyi yetişir çünkü verilerle konuşulur, şeffaflık vardır, farklı fikirlerin rahatlıkla savunulabildiği bir yönetim ortamı vardır. Bu da insanların eğitimini, gelişimini sağlar. […]
Kurumsal Dayanıklılık
Risklerin arttığı, belirsizliklerin yükseldiği bir dönemde şirketler sadece kârlarını artırmayı değil, aynı zamanda beklenmedik gelişmeler karşısında korunmayı da öncelik haline getiriyorlar. Bu nedenle, şirketlerin sadece dönemsel başarısından değil, aynı zamanda sürdürülebilirliğinden sorumlu olan yönetim kurullarının kurumsal dayanıklılık konusunu gündemde tutmaları gerekiyor. Kurumsal dayanıklılık hem stratejik seçimlerle, hem de uygulamaları yönlendiren kurumsal kültür ile yakından ilişkilidir. […]
Karar Kalitesini Artırmak
Kurumların geleceği aldıkları kararlar ve yaptıkları stratejik seçimlerle belirleniyor. Bu nedenle, karar kalitesini artırabilmek sadece gelecek dönem performansı açısından değil, aynı zamanda kurumların sürdürülebilirliğini sağlamak açısından da önemli. Stratejik kararlarda risk-getiri, kısa vade-uzun vade, teşvik-denetim, farklı paydaşlara etkiler, ve etik kurallar-piyasa ugulamaları arasındaki dengeleri doğru şekilde kurabilmek ise deneyim ve bilgelik gerektiriyor. Bu konuda başarı […]
Maliyet Yönetimi
En etkin para kazanma yöntemlerinden bir tanesi maliyetleri azaltmaktır. Çok özel bir ürün veya hizmet satanlar dışında birçok firma satışlarını piyasada belirlenen fiyatlarla yapmak durumundadır. Zaten liberal piyasa ekonomisinin kaynakların en doğru şekilde kullanılmasını sağladığı öngörüsünün ardındaki varsayım da şirketlerin ve müşterilerinin çok sayıda olması ve bağımsız olarak karar veriyor olmalarıdır. Bu nedenle, şirketler maliyetlerini […]
Gönüllülüğün Şirketlere Faydaları
Geçen hafta İnsan Kaynakları Kongresi’nde üçüncü kez şirketlere “Gönüllülük Ödülleri” verildi. Özel Sektör Gönüllüler Derneği (ÖSGD) gönüllülük ödülleriyle özel sektörün nitelikli insan kaynağını, bilgi ve birikimini gönüllü olarak harekete geçirerek toplumsal sorunların çözümüne katkıda bulunmalarını teşvik edebilmeyi hedefliyor. Bir ülkenin refah düzeyini geliştirmek için öncelikle o ülkenin kurumlarının yönetim kalitesini geliştirmek gerekir. Bu hedefe yönelik […]
Kıyaslama Öğrenmeyi Geliştirir
Kalite denince ilk akla gelen belli standartlara uyan, güzel, gelişmiş, gibi sıfatlardır. Oysa bunların ötesidir, “kalite”. Kalite, kısaca, beklentileri aşmak demektir. Bu tanımıyla da insanlığın, sürekli gelişmenin bir ifadesini içerir. Dinamik bir kavramdır. Çünkü, insanların beklentileri her karşılandığında yükselme eğilimi gösterir. Bir kaç sene önce “kaliteli “olarak nitelendirilen bir ürün bugün “sıradan”, yarın ise “kabul […]
Öğrenme Hızı = Rekabet Gücü
Günümüzde en önemli rekabet gücünün şirketlerin boyutları değil, öğrenme hızları olduğu ortaya çıkıyor. Dünyadaki teknolojik gelişimler her sene bilgi işleme maliyetlerini azaltırken, işlem hızını ve kalitesini de artırıyor. Bu gelişmelerin en önemli etkisi ise yenilikçiliğin artması oluyor. Eskiden günler alan hesaplamalar, şimdilerde bir saniye bile sürmüyor, üstelik de hata yapma oranı çok daha düşük. Bu […]
Öncü Olmanın Gücü
Herşeyin ilki özeldir. İlk aşk, ilk çocuk, ilk iş. Hepsi özeldir. Rekabetçi piyaslarda da öncü olmanın getirdiği avantajlar önemlidir. Sakal traşında ilk akla gelenin “Gillette” firmasının adından gelen ‘jilet’ olması, fotokopinin neredeyse bir diğer adının ‘xerox’ olması, kağıt mendil yerine ‘Selpak’ isminin kullanılması, bir konuda ilk önce yaygın kullanıma ulaşan firmanın ne kadar önemli bir […]
Fiyatlandırma Stratejisi
Ürün ve hizmetleri için fiyat belirleme bir şirketin kârlılığını belirleyen en önemli kararlardan birisi olmasına rağmen, bu konudaki uygula yetkinliği genellikle yeterince gelişmemiş oluyor. Ekonomi teorisinde tam rekabetin olduğu durumlarda fiyat firmalar tarafından değil, pazardaki toplam arz ve talep tarafından belirlenir. Ancak, bu teorik ortam gerçek hayatta sadece soyut bir kavramdır. Çünkü, bu teorinin en […]
Üst Yönetimin Ödüllendirilmesi
Nitelikli bir üst yönetim kadrosuna sahip olmak ve onları motive edebilmek şirketlerin üstün performans yakalayabilmelerini sağlıyor. Bu nedenle, üst yönetim için geliştirilen performans yönetimi sistemleri şirketler için büyük önem taşıyor. İyi bir performans yönetimi sistemine sahip olmak isteyen şirketlerin uyması gereken ortak ilkeler var. Üst yönetim ödüllendirme sistemlerinin ana hedefi nitelikli insanları kuruma cezbetmek, onları […]
Şirket Birleşmelerinde Yönetişim
Türkiye’nin dünya piyasalarıyla entegrasyonu arttıkça Türk şirketlerinin birleşme ve satın almalarla ilgili deneyimi de artıyor. Ancak, şirketlerde kontrolün el değiştirdiği dönemlerde riskler de artıyor. Bu nedenle şirket birleşmeleri ve satın alımlarıyla karşı karşıya olan yöneticiler ve hissedarlar ilgi duydukları şirketin pazarlık süreci ve kontrol devrinin ilk dönemlerinde iyi yönetilmesini de gözetmelidir. Özelleştirme programına alınan birçok […]
Hızlı Şirket
Vakit nakittir” sözü zamanı etkin kullanmanın ve hızın önemini en iyi açıklayan sözlerdendir. Birçok yönetici hızdan çekinir. Hızın yanlışlıklar yaratacağına, kontrolü kaybettireceğine inanır. Oysa, hızlı olmak riski artırmaz, azaltır. Hızlı olmak kaliteyi azaltmaz, artırır. Hızlı olmak, maliyetleri artırmaz, azaltır. Çünkü hızlı olmak, yanlış kararları önler ve yapılmış olan üretimin modasının geçmesi, değerinin düşmesi gibi riskleri […]
Risk Yönetimi
Risk, tehditleri ve fırsatları içeren belirsizliktir. Risk almadan kazanç sağlamak ise imkansızdır. Dolayısıyla, her iş risk içerir. Önemli olan riskleri iyi yönetebilmektir. Yönetim kurullarının en önemli görevlerinden biri de kurumun karşılaşabileceği riskleri iyi yönetebilmektir. Risk yönetimi başta yönetim kurulları olmak üzere, CEO’nun, üst yönetimin, iç ve dış denetçilerin odaklanmaları gereken bir konudur. Risklerin iyi yönetilmediği […]
Balanced Scorecard
“Ölçülmeyen performans değerlendirilemez.” Harvard Business Review tarafından son 75 yılın en yenilikçi ve etkili yönetim fikri ve uygulaması seçilen Balanced Scorecard (BSC), henüz ülkemizde yaygın olarak kullanılmıyor. Ancak, dünyayla rekabette başarılı olmak için sadece teknolojik gelişmeleri değil, aynı zamanda yönetim anlayışındaki gelişmeleri de yakından takip etmeliyiz. Yöneticiler kararlarını genellikle ölçülmesi nispeten kolay olan ve ölçme […]
Senaryo İle Strateji
“Strateji çizerken önemli olan uzakta olabilecekleri yakından görebilmek, yakındakilere ise uzaktan bakabilmektir.” Miyamoto Musashi Kurumların net stratejik hedeflerle yönetilmeleri başarı şanslarını artırıyor. Ancak, önemli olan sadece hedeflerin varlığı değil, aynı zamanda etkin bir uygulamanın gerçekleştirilebilmesidir. Uygulama etkinliği ise hedeflerin yaygın bir şekilde benimsenmesine ve değişen şartlara uyum sağlama yeteneklerine bağlıdır. Stratejik planlamanın en önemli faydası, […]
Aile Şirketleri
“Mutlu aileler hep birbirine benzer, ama her mutsuz ailenin kendine özgü farklı nedenleri vardır!.” Lev Tolstoy Sadece ülkemizde değil, dünyada da şirketlerin %80’i aile şirketi. Aynı zamanda sadece küçük şirketler değil, dünyanın en büyük 500 şirketinin %40’ı da aile şirketi. Ancak, aile şirketlerinin %70’i ikinci kuşağa geçememekte, geçenlerin de %50’si üçüncü kuşağa aktarılamamaktadır. Tipik bir […]
Değer Yönetimi
“İyi bir yönetim, iyi bir kazançtan önce gelir.” Portekiz atasözü Günümüzde şirketlerin performansları dönemsel karlılıkları ile değil, değer yaratma potansiyelleri ile belirleniyor. Belli bir dönemdeki karlılık o dönemdeki kararlardan ziyade, ağırlıklı olarak daha önce alınmış olan kararların ve o dönemdeki piyasa şartlarının bir sonucudur. Oysa ki, bir şirketin piyasa değeri geçmişe değil, geleceğe odaklıdır. Piyasa […]
Liderlik Yetkinliğini Geliştirmek
Liderlik sadece kurumların en üst düzeyi yöneticilerinin değil, başkalarının kaynaklarını kullanarak herhangi bir konuda değişimi gerçekleştirmek isteyen ve/veya bu konuda görevlendirilen herkes için gerekli bir yetkinlik. Üstelik, geliştirilebilecek bir yetkinlik. Bu nedenle, liderlik yetkinliğini geliştirmek isteyenlerin dikkat etmeleri gereken davranış biçimlerini incelemekte fayda var. Öncelikle, liderlik edilecek konuda geniş bir bakış açısına ve vizyona sahip […]
Daha Çok Regülasyon Kurumsal Yönetişimi Geliştirir mi?
Son finansal kriz ile birlikte şirketlerin kurumsal yönetişim (corporate governance) konusundaki performanslarının ne kadar önemli olduğu bir kez daha gözler önüne serildi. Birçok devlet şirketlerde kurumsal yönetişimin gelişmesini sağlamak üzere daha sıkı düzenlemeler yapılması yönünde çalışmalar yapıyor. Kurumsal yönetişimin gelişmesi sadece devletlerin yeni düzenleme getirmesi ile değil, doğru bir yönetişim kültürünün benimsenmesi ve bu kültürün […]
Her Gün, Her Yıl Bir Hediyedir. Değerlendirebilenlere…
Yılbaşları milyonlarca insan için bir önceki senenin değerlendirilmesi, gelecek yıl için ise yeni hedeflerin belirlenmesine neden oluyor. Ancak önemli olan sadece hedefleri koymak değil, o hedeflere ulaşabilmektir. Yeni yılda hedeflere ulaşmanın ilk adımı zorlayıcı ancak gerçekçi olan sınırlı sayıda hedef belirlemektir. Bu nedenle ilk önce mevcut durumun bir hesabını çıkartmak, daha sonra gerek mekan, gerekse […]
Kurumsal Benimseme ve Uygulama Etkinliği
Dünya hızlı bir değişim süreci içerisinde. Şirketler ve kurumlar her gün yeni kavramlarla karşılaşıyor, bunlardan bazıları moda haline gelerek yayılıyor, bazıları ise zorunlu standartlar haline geliyor. Bu kavramlarla tanışan, gönüllü ve/veya zorunlu olarak uygulamak durumunda kalan şirketler bazen göstermelik olarak, bazen de iyi niyet ile bu kavramları kurumları içinde uygulama çabalarına girişiyorlar. Ancak, yeni bir […]
Arama Ekonomisi
Internet her geçen gün hayatımızda daha geniş bir yer alıyor. Bunun en temel nedeni sağladığı faydaların artıyor olması. Yapılan çalışmalar Türkiye’de 30 milyon insanın ortalama haftada 11 saat internette zaman geçirdiğini gösteriyor. Bu zamanı daha değerli kılmaya yönelik girişimlerin ise hızlı bir şekilde böylesi geniş bir pazara ulaşarak hızla kârlılıklarını artırma potansiyelleri var. Nitekim, gittigidiyor, hepsiburada, yemeksepeti gibi başarılı […]
Dijital Üretim
Teknolojik gelişmeler iş modellerinde de önemli değişiklikler getiriyor. Örneğin, Amazon’un internet üzerinden kitap satışları birçok kitapçı zincirinin iflas etmesine neden oldu. Şirketler genellikle aynı piyasada faaliyet gösteren rakiplerini yakından takip ederek yenilikçilik konusunda geri kalmamaya gayret gösteriyorlar. Oysa, iş modellerini değiştiren değişimler hiç beklenmedik teknolojik değişimlerden kaynaklanabiliyor. Birçok sektörde, özellikle üretim alanında, ölçek ekonomilerini yakalayan şirketler birim […]
Kadınlar Zenginlik Katar
Yönetim Kurullarında yetenekli kadınlara yer veren şirketler gelecek ile ilgili risklerini daha iyi yönetmekle kalmıyor, yatırımcılar arasında da cazibelerini artırmış oluyorlar. Yönetim kurullarında yer alan kadınlar şirketlere zenginlik katıyorlar. Yönetim kurulları şirketin yönlendirilmesinden ve şirkete teslim edilen tüm kaynakların etkin kullanıldığının gözetilmesi ile yönetimin aldığı risklerin uygunluğunu değerlendirilmesini sağlayacak denetimi gerçekleştirmekten sorumludur. Bu nedenle, şirketin risk-getiri […]
Telekom Şirketleri
Çocuk doğduğunda evlenince hazır olsun diye çeyizlik olarak telefon alma listeisne kaydolunulan günler çoktan unutuldu. Rahmetli Özal’ın da girişimiyle başlayan telekom devrimi sabit hatları ulaşılabilir kıldı, arkasından da cep telefonları hayatımızın ayrılmaz bir parçası haline geldi. Artık, cep telefonu olmayan, internetten ulaşılamayan kişilere ‘Yaşar, ne yaşar, ne yaşamaz.’ muamelesi yapılıyor. İletişim teknolojilerindeki gelişmeler ve yayılım insanın mekan […]
Şirket Alarak Büyüme
Büyüyerek kârları artırmak şirketlerin temel hedefleri arasındadır. Hatta rekabetin bisiklete binmeye benzetilmesi ve büyümeyenlerin düşeceği öngörüsü de çok yaygındır. Ancak, özellikle ülkemizde şirketler büyümeyi organik olarak gerçekleştirmeyi tercih etmekte, özelleştirme haricinde başkalarından şirket alımı nispeten daha nadir gerçekleştirilmektedir. Oysa dünyada yeni teknolojler geliştren şirketlerin dışında en hızlı büyüyen şirketler bu büyümeyi şirket alımlarıyla gerçekleştiriyor. Şirket […]
Strateji ve Simülasyon Modelleri
“Dünyanın şu anda nasıl olduğunu değil, gelecekte nasıl olacağını hesaba katmadan doğru karar alamazsınız.” Isaac Asimov Günümüzde rekabette başarılı olmanın yolu bilgiye dayalı karar verme ve hızlı uygulamadan geçiyor. Yanlış veya yavaş kararlar şirketlere çok büyük maliyetler yükleyebiliyor. Gittikçe karmaşıklaşan bir ortamda stratejik kararların doğru alınma ihtimalini yükseltebilecek araçlar daha sık kullanılıyor. Araştırmalar, insanların ders […]
Kısa Vadeden Sürdürülebilirliğe
Ekonomik kriz piyasadaki oyuncuların bakış açılarının değişmesine neden oluyor. Krizden önce gerek şirket yöneticileri, gerekse yatırımcıların hayata bakış açıları aşırı derecede kısa vadeli olmaya başlamıştı. Bunun altında yatan en önemli nedense sermaye piyasalarının emek ve ürün piyasalarından daha hızlı küreselleşmesi olmuştu. Şirketler büyüdükçe ölçek ekonomileri nedeniyle rekabet güçleri de artıyordu. Burada ölçek ekonomilerinin sadece üretim konusunda geçerli olmadığı, […]
Raporlama Standartları
Şirketlerde raporlama denilince akla öncelikle geçtiğimiz dönemdeki gelişmeleri özetleyen finansal raporlar geliyor. Oysa sadece gelir-gider tablosu, bilanço gibi finansal raporlara bakarak bir şirketin performansı hakkında karar vermek, sadece dikiz aynasına bakarak araba kullanmaya benzer! Bu konuda yapılan araştırmalar, yönetimin ve yatırımcıların iş sonuçları kadar öncü göstergelere de dikkat etmesi gereğini ortaya koyuyor. Örneğin, bugünün müşteri memnuniyetindeki […]
Rekabet Hukukunda Yeni Bir Test
Serbest piyasa ekonomisinin temel öngörüsü hiçbir kurumun belli bir piyasayı kontrol etmediği, (teorik olarak) sonsuz sayıda üretici ve müşterinin bulunduğu piyasalarda her birimin kendisi için en iyi kararları vermesinin toplum için de en iyi karara neden olacağıdır. Bu özelliklere sahip bir ekonomide sınırlı kaynaklar toplumu en mutlu edecek şekilde ve en etkin olarak kullanılmış olur. Ancak, […]
Hamle Zamanı
Geçmişi değiştiremeyiz, ama geleceği kazanabilir veya kaybedebiliriz. Ülkelerin saygınlığı ve refah düzeyi rekabet gücü ile belirleniyor. Öncelikli olarak rekabet gücümüzü artırmayı ulusal bir hedef haline getirmeliyiz. Kazanmak görecelilik içerir. Bu nedenle, göreceli olarak güçlü olduğu dönemlerde bu fırsatı kullanmayanlar geride kalırlar. 2001 krizi sonrası atılan adımlar, gerek BDDK gibi düzenleyici kurumların, gerekse Türk işletmelerinin risk algılarını etkileyerek, […]
Şirketlerde Temsilci Riskleri
Şirketler büyüdükçe kurucuları tarafından yönetilmeleri güçleşiyor. Ayrıca, sürdürülebilirlik için gerekli olan kurumsallaşma süreci de kaçınılmaz olarak yöneticilere yetki devri gerektiriyor. Bu nedenle yönetim kurullarının temel görevlerinden birisi de yöneticilere devredilen yetkilerin doğru kullanılmasını sağlamaktır. İnsanoğlu genellikle başkasına ait olan kaynakları kendi kaynakları kadar titiz kullanmaz. Örneğin, kiracıların evlerine gösterdikleri özen ile ev sahiplerinin gösterdikleri özen arasında fark vardır. Kiralık […]
Ürün Yaşam Sürecinde Sorumluluk
Tedbirin maliyeti, tedbir alınmaması sonucu oluşan sorunları düzeltmekten genellikle çok daha düşüktür. Ancak, tedbirin maliyeti faydasından önce geldiği için yeterince tedbir alınmaz. Gerçek liderler, gelecekte karşılaşılması olası sorunları önleyecek tedbirleri zamanında alabilme öngörüsünü ve cesaretini gösterebilenlerdir. Günümüzde belirgin bir trend, çevre duyarlılığının artmakta olduğudur. Bu nedenle, çevreye duyarlı olmak aslında sürdürülebilirliğin ve o çevreden etkilenenlerden çalışma izni alabilmenin […]
Uzaklık
Uzaklık sanılanın aksine bir mesafe fonksiyonu değil, bir zaman fonksiyonudur. Hatta duygusal boyutta değerlendirildiğinde bir uzlaşmazlık, anlaşmazlık fonksiyonu olarak da değerlendirilebilir, uzaklık. Aynı evde yaşayan, hatta aynı yatağı paylaşanların bile birbirinden uzaklaşabildiğinden bahsedildiğine göre. Örneğin, ‘Gözden ırak olan, gönülden de ırak olur’ sözünde ifade edilen iki insan arasındaki mesafenin uzunluğu değil, görsel ve sözsel iletişimdeki […]
Yeni Yıl
Yeni yılın ilk günü milyonlarca insan için bir önceki senenin değerlendirilmesi, gelecek yıl için ise yeni hedeflerin belirlenmesine neden oluyor. Önemli olan sadece hedefleri koymak değil, o hedeflere ulaşabilmektir. Yeni yılda hedeflere ulaşmanın ilk adımı zorlayıcı ancak gerçekçi olan sınırlı sayıda hedef belirlemektir. Bu nedenle ilk önce mevcut durumun bir hesabını çıkartmak, daha sonra gerek […]
Ar-Ge Girdi mi? Çıktı mı?
Yeniliçilik şirketleri rekabette öne çıkaran önemli bir unsur. Bu nedenle, dünyada şirketlerin ar-ge harcamaları özenle takip ediliyor. Ancak, önemli olan ar-ge çalışmaları için ne kadar çok kaynak ayırıldığı mı? Yoksa, ne kadar iyi sonuç alındığı mı? Girdi-çıktı ilişkisi bire bir olmasa da daha çok kaynağın, daha iyi sonuç üreteceği varsayılıyor. Ancak, ar-ge harcamaları karşısında elde […]
Zamanın Önceliği
Yöneticilik, kaynakları etkin kullanma bilimi ve sanatıdır. Etkinlik ise ancak doğru hedef ve öncelikler doğrultusunda tanımlanabilir. Bu nedenle, iyi yöneticilik temelde doğru öncelikleri belirleyebilmek ve sistemin bu öncelikler doğrultusunda kurgulanıp, çalıştırılmasını sağlamaktır. Sermayeye ve yatırım mallarına ulaşımın sınırlı, talebin ise neredeyse karşılanamayacak kadar çok olduğu dönemlerde, şirketlerin birinci öncelik üretim tesislerindeki sınırlı yatırımların en üst […]
Bir Rica
Yaşam kalitesini geliştirebilmenin en temel aracı her alanda yönetim kalitesini geliştirmektir. Bu nedenle, uluslararası kurumlarda, siyasette, şirketlerde ve sivil toplum kuruluşlarında yönetim kalitesini artırmak üzere çalışmak insanlığın gelişimi için önemli bir girişimdir. Yönetim bilimi konusundaki gelişmeler genellikle batılı yazarlarca kitaplaştırılmakta ve dünyanın kullanımına sunulmaktadır. Ülke olarak dünyadaki etkinliğimizi artırmak, lider ülkeler arasında olmak istiyorsak dünyanın […]
Senaryo ile Planlama
Belirsizliğin yüksek olduğu dönemlerde gerek stratejik planlama, gerekse bütçe çalışmalarını gerçekleştirenlerin işleri güçleşiyor. Geçtiğimiz sene birçok şirket yıllık bütçeler yerine üçer aylık bütçelerle çalışmayı tercih etti. Birçok şirket ise duyarlılık analizleriyle belirsizliklerin etkilerini belirlemekle yetiniyor. Duyarlılık analizleri piyasadaki küçük değişikliklerin gelir gider tablosu ve bilançoya nasıl etki yapacağını belirlemek için kullanılabilinir. Ancak, belirsizliklerin yüksek olduğu […]
Varlıkların Değer Tespiti
Dünyadaki finansal krizin en temel nedenlerinden birisi de şirketlerin bilançolarında tuttukları ve her geçen gün karmaşıklaşan varlıkların fiyat tespitinde yapılan yanlışlıklar oldu. Üstelik bu yanlışlıklar finans piyasalarının en gelişmiş oyuncularınca ve hatta bu piyasalarda güven oluşturan derecelendirme kuruluşlarınca yapıldı. Bu nedenle, finans piyasalarındaki oyuncuların yitirdiği güven insanların iş yapma iştahını azaltarak, finansal krizin ekonomik krize […]
Internet’in Şirketlere Faydaları
RAND’in diğer araştırma kurumları ve üniversitelerle iletişimini geliştirmek için 1960’larda başlattığı internet teknolojileri artık günümüzde tüm dünyada yaygın olarak kullanılıyor. Ancak, şirketler arasında bu konudaki son gelişimleri kullanma yetkinliği çok farklılaşıyor. Oysa, artık interneti etkin kullanamamak rekabette de geri kalmak demek. Bu nedenle, internet kullanımını geliştirmek sadece şirketlerde çalışan gençlerin ve IT departmanlarının işi değil, […]
Güçlükten Güç Doğar
İnsanlar ve kurumlar karşılaştıkları güçlükleri bir şikayet veya bahane olarak kullanmak yerine kendilerine sunulan bir fırsat olarak gördüklerinde başarıyı daha kolay yakalayabiliyorlar. Çünkü güçlükler insanları yaratıcılığa yönlendiriyor ve yaratıcılık da başarı için önemli bir girdi oluşturuyor. Karşılaştıkları güçlükleri aşabilenler, o güçlüklerle karşılaşmamış olanlara göre daha donanımlı oluyorlar. Örneğin, işleri daha yoğun olanlar zamanı daha etkin […]
Ortak Düşünce Tuzaklarından Kaçınabilmek
Yönetim kurullarında önemli risklerden birisi de ortak düşünce tuzaklarına düşülmesidir. Herkesin aynı şekilde düşündüğü bir kurulda birden fazla üyenin değer yaratmadığı unutulmamalıdır. Yönetim Kurullarını oluşturan üyelerin farklı deneyimlere sahip olmaları, kendi görüşlerini bağımsız olarak ortaya koyabilecek kadar özgüvenli olmaları bir yandan farklı görüşlerin ortaya konabilmesini sağlarken, diğer yandan sonuçta ortak bir karar almayı sağlayacak şekilde […]
Hatadan Dönebilmek
Kaynakları etkin kullanabilmek yönetimde başarının sırrıdır. Etkin kaynak kullanımının en önemli adımlarından birisi de kaynakların sonuç getirmeyecek projelere tahsis edilmesinden vazgeçebilmektir. En hızlı kaynak geri dönüşümü onu boşa harcamamaktır. Elbette, kötü niyetli olmadıkça hiçbir yönetici göz göre göre kaynakları boşa harcama kararı almaz. Ancak, başında verimli olarak değerlendirilen kaynak kullanım kararlarından bir kez momentum yakaladığında, […]
Ürününüzü Takip Ediyormusunuz?
Günümüzde birçok ürün tüketicinin kullanımına kadar çok uzun mesafeler katediyor. Küreselleşme sadece insanların değil, ürünlerin de seyahatlerini artırdı. İster üretim aşamasındaki parçalar olsun, isterse nihai ürün, ulaşım mesafelerinin artması aynı zamanda maliyetlerin artması ve tüketimde gecikme demektir. Üstelik, üretim tesislerinin yerleri belirlendikten sonra malzeme akışındaki mesafeleri değiştirme esnekliği düşer. Ayrıca, küreselleşme nedeniyle hep daha ucuzu […]
Veriden Bilgiye, Bilgiden Karara
Yöneticilerin sorumluluk alanları genişledikçe, kuruluşunun tedarikçilerini, ürünlerini, çalışanlarını ve müşterilerini birebir tanıma fırsatı da azalıyor. Piyasayı takip edecek ve rekabet durumunu iyi analiz edecek kadar ortama yakın olmak için fırsatları artırmaya çalışan yöneticiler de “iyi yönetici” olarak tanımlanıyor. Yöneticilik, performansı etkileyecek değişkenleri bulmak ve onları istenen yönde etkileyerek performansı artırma sanatıdır. Bunun için yöneticiler öngörülerde […]
Rekabet Geliştirir
Yaşam kalitesini geliştirebilmenin temeli her zaman daha iyiyi aramaktan geçiyor. Peki, daha iyi nasıl bulunabiliyor? En iyi rekabet ortamı yaratarak. Bu konuyu açmak için hepimizin yakın olduğu bir alandan, spordan örnek verelim. Genellikle dünyada rekorlar, olimpiyatlarda ve dünya şampiyonluklarında kırılır. Bunun dışında kırılan dünya rekoru oldukça azdır, hele antrenmanda kırılan rekor pek duyulmamıştır. Çünkü, insanlar […]
Liderin Takım Çantası
Sürekli başarı tesadüfi olamaz. Bu nedenle, farklı kurumlarda gösterdikleri başarı ile ön plana çıkan liderlerden tek bir kurumda başarıya ulaşanlara göre daha etkili dersler alınabilinir. Cem Kozlu ülkemizin yetiştirdiği en önemli liderlerden birisi. Kendisi P&G, Komili, THY ve Coca Cola gibi önemli Türk ve uluslararası şirketlerdeki başarılarının yanısıra, deneyimlerinden süzdüğü dersleri kitapları aracılıyla paylaşarak örnek […]
İnşaat Sektöründe Verimliliği Artırabilmek
İnsanoğlunun en önemli hayallerinden birisi de barınma ihtiyacını karşılayacak bir ev sahibi olmaktır. Sosyal bir varlık olan insan toplumsal yaşama geçtikçe barınma ihtiyaçlarını birarada karşılayacak yerleşimler ve dolayısıyla ulaşım, ortak ihtiyaçlara yönelik altyapılar için talep artmıştır. Bu gereksinimleri karşılayan sektör ise inşaat sektörüdür. Bu nedenle, dünyada birçok ülkede lokomotif sektör olarak bilinen inşaat sektörü dünyada […]
Kulvar Dışı Rekabet
Rekabet denince akla ilk gelen aynı sektörde faaliyet gösteren ve benzer ürün ve hizmetleri benzer kitlelere sunmaya çalışan şirketler oluyor. Oysa, bir kurumun kârlılığını ve rekabet gücünü etkileyen sadece benzer faaliyet kapsamına sahip şirketler değil, aynı zamanda tedarikçileri, satış kanalları, müşterileri, ikame ürünler, sektöre farklı açılardan giriş yapan aktörler ve düzenleyici ve denetleyici yetkilerle donatılmış […]
Yaratıcılık Zorunluluğu
Başkalarının yaptıklarını takip ederek, benzer faaliyetler yaparak rekabet avantajı elde etmek çok zor. Ancak yenilik yaptığınız zaman, süreçlerinizi ve yaklaşımlarınızı başkalarından daha hızlı iyileştirdiğiniz zaman bir rekabet avantajı yakalayabiliyorsunuz. Bu nedenle de hayat sanki bir sörf dalgasının üzerinde gitmeye benziyor. Ya dalganın üstünde olacaksınız, ya da altında kalıp ezilip gideceksiniz. Dalganın üstünde kalabilmek için son […]
Liderleri Yetiştirebilmek
Kurumların stratejilerini başarılı olarak uygulamalarının önündeki en önemli engel, yeni stratejik atılımları yönlendirebilecek, yönetebilecek liderlik kadrosunu zamanında geliştirmemiş olmalarıdır. Ülkemizde de özellikle enflasyonun ve faizlerin düşmesiyle birlikte, şirketlerin dışa açılma, yenilikçi ürün geliştirme hızını artırma gibi birçok konuda önemli stratejik atılımlar yapma zorunluluğu artıyor. Bu inisiyatifleri üstlenecek kadroların yetiştirilmesi, bu nedenle büyük önem taşıyor. Kurumsal […]
Belirsizlikle Başedebilmek
Yüksek belirsizlik dönemleri karar vericileri çekingen kılıyor. Ancak, unutulmaması gereken husus kararsızlığın da aslında bir karar olduğudur: Herşeyin aynı şekilde devam etmesi kararı. Çünkü zaman durmaz, alışkanlıklar devam eder, momentumu değiştirmek güçtür. Oysa, şartların bu denli değiştiği bir dönemde aynı şekilde devam etmenin başarılı sonuçlar getirmesi oldukça düşük bir olasılıktır. Bu nedenle, belirsizlikle başedebilmeyi öğrenmek […]
Farklı Düşünme Zamanı
Ekonomik kriz tüm dünyayı sarıyor. Bir sene öncesine göre çok farklı şartlar geçerli. Şartlar değiştiğinde yönetim bakış açısımız da değişmeli. Bu adaptasyonu sağlayamayanlar hayatta kalmakta zorlanacaklar. Bu nedenle, tüm varsayımları gözden geçirip yeni alternatifler üretmeliyiz. Örneğin, birçok üründe dünya çapında yaşanan talep daralması birçok üretim tesisinin kapasitesinin çok altında çalışmasına neden oluyor. Bu ise maliyetleri […]
Risk ve Kriz Yönetimi
Risk ve kâr ikiz kardeştir. Kâr, risk almanın ödülüdür. Şirket kârlılığının sorumluluğu üst yönetimin olduğuna göre üst yönetim risk yönetimini iç denetim birimlerine veya denetim komitelerine delege etmeyip, bizzat yönetmekle sorumludur. Risk yönetimi denince genellikle borçların vade, kur yapısı gibi konular gündeme gelir. Oysa, her stratejik karar risk içerir. Çünkü, strateji çeşitli alternatifler arasında seçim […]
Standartları Oluşturabilmek
Rekabette kazananlar standartlara uyanlar değil, standartları oluşturanlar oluyor. Standartları oluşturmada başarı ise standardın niteliklerinden çok standartların paylaşımı ve yayılım hızı ile belirleniyor. “İyi” bir standart tutturmak kazanmaya yetmiyor, “öncü” olmak gerekiyor. Örneğin, müzik dinlemede mekan bağımsızlığı ile kapasite sınırsızlığını birleştirerek iPod’u geliştiren Apple birçok rakibinin zorlandığı dönemlerde önemli kârlılık artışları yakalayabildi. Hemen arkasından geliştirdiği iPhone’un […]
Dengeli Şirket Karnesi
Harvard Business Review tarafından son 75 yılın en yenilikçi ve etkili yönetim fikri ve uygulaması seçilen Dengeli Şirket Karnesi, henüz ülkemizde yeterince yaygın olarak kullanılmıyor. Ancak, dünyayla rekabette başarılı olmak için sadece teknolojik gelişmeleri değil, aynı zamanda yönetim anlayışındaki gelişmeleri de yakından takip etmeliyiz. Yöneticiler kararlarını genellikle ölçülmesi nispeten kolay olan ve ölçme sistemleri kurulu […]
Kurumsal İletişim Yönetimin İşidir
Kurumlar gerek çalışanlarını, gerekse içinde bulundukları değer zincirinde rol alan diğer kişi ve kurumları kendi stratejileri doğrultusunda harekete geçirebildikleri ölçüde başarılı olurlar. İnsanlar ve kurumlar ancak ikna oldukları, benimsedikleri yönde hareketlerini değiştirirler. İnsanları ikna edebilmek ise ancak etkin bir iletişimle gerçekleştirilebilir. Bu nedenle, başkalarına istenileni yaptırtma sanatı olan yönetimin en temel aracı aslında iletişimdir. Ne […]
Rakipleri Yakından İzlemek
Yönetimin önemli görevlerinden birisi de rakiplerin yaptıklarını yakından izlemek, onları göz altında tutmaktır. Bu nedenle, yönetim kurulları da düzenli olarak rekabet durumu ve rakiplerdeki yeni gelişmeler hakkında bilgi edinmelidir. Rakipleri yakından takip etmek öncelikle kendi performansını kıyaslayabilmeyi ve dolayısıyla geliştirebilmeyi sağlar. Çünkü, ölçülmeyen performans iyileştirilemez, aynı şekilde karşılaştırılmayan performans da rekabetçilik açısından değerlendirilemez. En iyi […]
Krizden Fırsat Çıkarabilmek
Krizlerin en önemli faydası sorgulanmayanları sorgulama fırsatı yaratmasıdır. Pazarın büyüdüğü, kârlılıkların tatminkâr olduğu dönemlerde temel odak nasıl daha fazla kaynak yaratılabileceği, büyümeden nasıl daha fazla pay alınacağı gibi konular olur. İş yapış biçimleri, genel gider yapıları, verimlilik gibi konuların sorgulanması ikinci plana kalır. Kriz, beklenmedik bir değişim olarak nitelendiğinden, sürpriz kavramını da içerir. Sürpriz ise […]
Yeni Yıl Hedefleri
Her yeni yılda milyonlarca insan kendilerine gelecek yıl ile ilgili olarak birçok hedef koyuyor. Ancak, bir sonraki yılbaşı geldiğinde bunların büyük çoğunluğunun gerçekleşmediğini görüyor. Kriz yılı beklentisinin olduğu 2009’da özellikle iş sahiplerinin veya gemiyi sağlam bir limana eriştirmekle yükümlü kaptanların, üst düzey yöneticilerin koyacakları hedefler ulaşmaları kurumları için yaşamsal önemde olabilir. Bu nedenle, hedeflerine ulaşma […]
Talep Yaratmada Yenilikçilik
Küresel ekonominin durgunluğa girdiği bir dönemde ürün ve hizmetleri için yeni talep alanları yaratmak şirketler için öncelikli konular arasında yer alıyor. Bu nedenle, talep yaratmada yenilikçiliği yakalayabilen şirketlerin deneyimlerinden faydalanmak bu konudaki yetkinliklerin gelişmesine yardımcı olur. Talebi geliştirmenin yöntemlerinden birisi ürün tanımını genişleterek müşterinin üründen faydalanma keyfini artıracak farklı ürünleri veya servisleri de kapsamasını sağlamaktır. […]
Stratejik Riskler
Tanımlamadığımız kavramları ölçemeyiz. Ölçemediğimiz kavramları da yönetemeyiz. Bu nedenle, şirketlerin geleceğe hazırlanmasındaki en önemli unsurlardan olan strateji konusundaki riskleri tanımlayabilmek onları yönetebilmenin ilk adımıdır. Stratejik riskler yedi farklı boyutta değerlendirilebilir: (i) Proje riski, (ii) Müşteri riski, (iii) Değişim yönetimi riski, (iv) Rakip riski, (v) Marka değerine ilişkin riskler, (vi) Endüstri yapısına ilişkin riskler, (vii) Durgunluk […]
Satış Yönetimi
Şirketler kârlılığı artırmak için satışlarını yönetirken üç temel yaklaşım benimsiyorlar: (i) satışı kârlılık sağlayacak müşterilere yönlendirmek, (ii) mevcut müşterilere satış potansiyelini artırmak, ve (iii) ödeme risklerini azaltmak. Yeni müşteri edinmek genellikle eldeki müşteriyi tutmaktan çok daha pahallıdır. Bu nedenle, mevcut müşteriler ile ilişkinin iyileştirilmesi önem taşır. Şirketler hangi müşterilerini kaybedebileceklerini önceden belirleyebildikleri durumda, bu müşterilerini […]
Değişimi Sahiplendirebilmek
Kriz dönemlerinde değişen şartlara uyum sağlayabilenler başarılı olurken, değişimi gerçekleştiremeyenler yok oluyorlar. Kriz değişimin hızla gerçekleştirilebilmesi açısından hem bir fırsat, hem de bir tehdit oluşturuyor. Bu nedenle, dünyayı saran krizde kurumların değişime ayak uydurma hızlarının artması gerekiyor. Kurumsal değişimi sağlamak için öncelikle kurumu değişimin gerekliliğine ve aciliyetine inandırmak gerekiyor. Bunu sağlamanın en etkili yollarından birisi […]
Ucuz Ürünlerin Günü
ABD’de başlayan finansal kriz, giderek dünyaya yayılıyor. Özellikle Avrupa bankalarını da önemli ölçüde etkiliyor. Her ne kadar 2001 krizi sonrasında yeniden yapılan Türk bankalarının pozisyon riskleri yüksek olmasa da, 2001’de de gördüğümüz gibi finansal kriz sonrasında ekonomik aktörlerin satın alma güçlerinin düşmesi ve risk algılamasının yükselmesi nedeniyle önemli bir durgunluk yaşanıyor. Bu nedenle, uzun süredir […]
Demokrasi, kaynakların değil, fırsatların eşit dağılımıyla gelişir
İnsan Hakları ve demokrasiye gerçekten inanıyorsak, bu dünya üzerinde yaşayan tüm insanların ‘dünya vatandaşlığı’ bilinciyle eğitilmesini, yetiştirilmesini ve karar süreçlerine katılmasını sağlamak için çalışmalıyız. Demokrasi, kaynakların eşit dağılımıyla değil, fırsatların eşit dağılımıyla gelişir. Dünyanın yönetiminde de demokrasi ön plana çıkacaksa, özellikle bilgiye erişme konusundaki fırsat eşitliği kritik derecede önem taşımaktadır. İnternet bu konuda önemli fırsatlar […]
Yeni CEO’lara İpuçları
Rekabet küreselleşiyor, çetinleşiyor ve yatırımcılar başarıyı bekleme konusunda sabırsızlaşıyor. Bunların sonucunda da ortalama CEO ömrü kısalıyor. Bu nedenle, CEO konumuna yükselenler değişimi hızla gerçekleştirmek durumunda kalıyorlar. Başarıyı kurumsallaştırabilen CEO’lar hem kendi kariyerlerini, hem de şirketin sürdürülebilirliğini geliştirebiliyorlar. Elbette, her kurumun sektörüne, konumuna ve yetkinliklerine göre yapılması gerekenler farklı olabiliyor. Şirketin krizde olması durumunda değişim ve […]
Veri Madenciliği
Teknolojik gelişmeler dünyada gerçekleşen bir çok işlemin elektronik olarak kayıt altına alınmasını, bu kayıtların kolayca saklanabilmesini ve gerektiğinde erişilebilmesini hem kolaylaştırıyor, hem de bu işlemlerin her geçen gün daha ucuza mal edilmesini sağlıyor. Ancak, ilişkisel veri tabanlarında saklanan birçok veriden kararlar için anlamlı çıkarımlar yapabilmek bu verilerin bilinçli uzmanlarca analiz edilmesini gerektiriyor. Üstelik veri miktarı […]
Veri Merkezleri
Her geçen gün şirketler ve kurumların bilgi sistemlerine bağımlılıkları artıyor. Bırakın kurumsal bilgi sistemlerini, on yıl önce çoğumuzda bulunmayan cep telefonumuzun bir günlüğüne bozulması bile hayatımızı olumsuz etkiliyor. Birçok şirket finansal işlemlerini, satın almalarını, kaynak planlamalarını, tedarikçi ve müşteri ilişkilerini artık bilgi sistemleri üzerinden gerçekleştiriyor. Peki, bu sistemlerin maliyetleri ve riskleri yeterince değerlendiriliyor mu? Örneğin, […]
Özel Yatırım Fonları
ABD kaynaklı kredi krizinin özel yatırım fonlarının şirket alımlarını güçleştirmesine rağmen, özel yatırım fonları hala şirket evliliklerinde önemli bir aktör olmaya devam ediyor. Bugün özel yatırım fonlarının şirket alımlarında sermaye olarak kullanmak üzere henüz bağlanmamış kaynakları $300 milyarı geçmiş durumda. Üstelik özel yatırım fonlarına yapılan yatırımlardan beklenen getiriler de yüksek. Bu nedenle, her ne kadar […]
Mega Projeleri Yönetebilmek
25 sene önce üzerinde yoğun olarak çalışma fırsatı bulduğum bu konu günümüzde büyük önem kazandı. Özellikle küresel gelişmeler sonucu hızla artan enerji ve tabii kaynak fiyatları dünyada birçok mega projenin aynı anda başlatılmasına neden oldu. Önümüzdeki beş yıl içinde başlatılması planlanan enerji, madencilik, altyapı gibi alanlardaki mega projelerin tutarının $71 trilyonu aşması bekleniyor. Bu rakam […]
Kurum Kültürü
Kurumsal kültür bir kurumda neyin, neden ve nasıl yapıldığını belirleyen anlayış ve bu anlayışın yeşerdiği iklimdir. Bu anlayışı kurumun varlık nedeni, içinde bulunduğu ortam ile ilgili varsayımları, değerleri, normları ve gerçekleştirdiği uygulamaları belirler. Kurum kültürünün boyutları şu şekilde sıralanabilir: (i) Kurumun misyon, vizyon ve değerleri, (ii) Organizasyon yapısı, (iii) Yetki, sorumluluk ve güç dağılımı, (iv) […]
Yeni Bir İş Alanı Seçmek
Yeni bir iş alanına girmek isteyen şirketler doğru kaynak tahsisi için başarı şanslarını iyi değerlendirmek durumundalar. Bu nedenle, yeni iş alanlarında başarıyı belirleyen unsurları anlamak kendi sektörlerindeki başarıları başka sektörlere de taşımak isteyen şirketler için önemlidir. Yeni bir iş alanında başarılı olabilmek için dikkat edilmesi gereken birinci unsur yeni sektördeki ekonomik ölçeği hızlı bir şekilde […]
Genel Giderleri Yönetebilmek
Rekabetin her geçen gün keskinleştiği bir ortamda şirketlerin maliyetleri kontrol altına almak için odaklandıkları gözlemleniyor. Ancak, genellikle bu çabalarda üretim maliyetleri öncelik kazanırken, genel giderlere ilişkin çalışmalar hem kıyaslama güçlükleri, hem de ayrıştırma güçlükleri nedeniyle doğru yönetilemiyor. Bu nedenle, genel giderleri kısabilmek için stratejik kararlar yerine belli oran hedeflerinin verildiği gözleniyor. Oysa, genel giderler de […]
Yenilikçilikte Süreklilik
Ürün yaşam eğrilerinin gün geçtikçe kısaldığı, müşterilerin her geçen gün daha bir sabırsızlıkla yenilikler beklediği bir ortamda şirketler başarı için yenilikçi ürün geliştirme kapasitelerini artırmak durumunda kalıyorlar. Yenilikçilik konusunda sürekliliği yakalayabilen şirketler ise önemli bir rekabet avantajı elde ediyorlar. Bu nedenle, şirketler sadece bir yenilikçilik üzerine odaklanmak yerine yenilikçi ürün portföylerini iyi yönetebilme yetkinliğini geliştirmeye […]
İki Taraflı Pastayı Büyütme Pazarlıkları
Pazarlık denince her ne kadar pastanın paylaşımı akla gelse de, aslında her pazarlıkta pastayı büyütmek üzerine odaklanmak başarı şansını artırır. Nitekim, şirket evlilikleri gibi bir çok konu aslında pastayı büyütmek için ilk aşamadaki dağılımı sağlayacak pazarlıklar olarak görülse de, temelinde pastayı büyütmeyi içerir. Bu tip pazarlıklar için hazırlık yapılırken öncelikle taraflar pozisyonlarını belirlemek için hazırlık […]
İki Taraflı Pastayı Paylaşma Pazarlıkları
Bu tanıma uyan pazarlıklarda iki farklı tarafın yetkinliklerini kullanarak artı değer yaratmalarını sağlayacak bir pazarlık süreci yerine ortada bulunan belli bir değere sahip bir varlığın paylaşılması söz konusudur. Paylaşıma konu olan değer para olabileceği gibi, taraflardan birinin istediği şekilde kullanıldığında, taraflardan diğerinin istediği kullanımın mümkün olmadığı ortak zamanın kullanımı, bir mekanın kullanımı veya bu özelliğe […]
Birlikte Karar Alma ve Pazarlık Sanatı
Pazarlık sanatını irdelerken onun temel boyutlarını iyi anlamak gerekir. (i) Pazarlıkta birden fazla kişi (parti) birlikte anlaşarak karar verir. Bu nedenle, tek başına alınan kararları inceleyen karar teorisi bu konudaki analizler için faydalı olsa da yeterli olmayabilir. Birlikte karar almanın kapsamı sadece pazarlığın sonucunu değil, aynı zamanda sürecin nasıl işleyeceği, hangi konuların ele alınacağı, ve […]
Finans Tepe Yöneticisi
CEO (Chief Executive Officer), bir kurumun en üst düzey yöneticisine verilen uluslararası ad, ülkemizde de literatüre girdi ve birçok kişi Türkçe kartlarında CEO terimini kullanıyor, bu isimle Türkçe bir dergi bile var. Ancak, finanstan sorumlu tepe yöneticilerinin uluslararası adı olan CFO (Chief Financial Officer – Finans Tepe Yöneticisi), kullanımı henüz aynı yaygınlığı kazanmadı. Bu konuyu […]
Krizlerden Güçlenerek Çıkabilmek
2008’in dünya ekonomisi için güç bir yıl olarak geçeceğine ilişkin belirtiler her geçen gün artıyor. Ülkemizdeki yöneticiler son on senede yaşadıkları deneyimlerle belki de kriz yönetimi konusunda en deneyimli yönetciler arasında yer alıyorlar. Nitekim, bundan önce dünyada yaşanan son Asya krizinde birçok uluslararası şirket Türk yöneticilerinin bu deneyiminden faydalanamak üzere kendilerinden faydalanmayı seçmişti. Ancak, krizleri […]
Karar İçin Öngörüde Bulunmak
Yöneticinin görevi belirsizlikte karar vermektir. Elbette, yöneticiler karar vermeden önce belirsizliği mümkün olduğunca anlamaya ve azaltmaya gayret ederler. Ancak, belirsizliği tamamen gidermek mümkün olmadığı için gelecek ile ilgili öngörülerde bulunabilmek karar vericiler için kritik bir öneme sahiptir. Öngörüyü, geleceği bilebilmekle karıştırmamak gerekir. Öngörüde bulunmak falcılık değildir. Öngörü, geleceği bilmek değil, geleceği anlamayı kolaylaştırmaktır. Bu nedenle, […]
Beyaz Yakalıların Mekan Bağımsızlığı
Dünyanın en büyük markaları ürünlerinin büyük bir kısmını Çin gibi ülkelerde gerçekleştiriyor. Devletler kendi ülkelerindeki işsizliği önlemek için mülteci girişlerini engellemeye çalışsalar da, küreselleşen dünyada işlerin göçü önlenemiyor. Üretim fonksiyonlarının işçiliğin en ucuz ülkelere kayması artık kanıksanan bir durum oldu. Genellikle bilgi yoğun işleri içeren beyaz yakalı işlerin taşeronlaştırılmasının daha güç olduğu düşünülüyordu. Ancak, artık […]
Bilgi Emekçilerini Yönetebilmek
Değer yaratmanın en önemli girdisi bilgidir. Zaten çağımıza “bilgi çağı” denmesinin nedeni de en büyük zenginlik yaratma kaynağının tabii kaynaklar, fiziki sermaye yatırımları değil, bilgi olmasıdır. Bu nedenle, bilgi yönetimi için birçok yöntem ve araç geliştiriliyor ve organizasyon yapılarında da önemli değişiklikler oluşuyor. Bilginin diğer sermaye kaynaklarından ayırt edici en önemli özelliği paylaşıldıkça artıyor olmasıdır. […]
Yenilikçilik İçin Yaklaşımlar
Şirketler başarı için yenilikçiliği kurumsal kültür haline getirmeli. Ancak, genel kanı yenilikçiliği bilimsel buluşlarla özdeşleştiriyor. Bu nedenle, yenilikçilik için gerekli yatırımların yüksek olacağı ve getirilerinin uzun vadede gerçekleşebileceği düşüncesi şirketleri bu konuda atalete yönlendirebiliyor. Oysa doğru soruları sormak, yenilikçilik açısından doğru cevapları bulmanın en temel yöntemi. Doğru sorular çeşitli kategorilerle ele alınabilir. Yeniliçilik için ilk […]
Şirket Evliliklerine Hazır mısınız?
Şirketler her sene stratejik planlarını gözden geçirip yıllık bütçelerini oluşturuyorlar. Ancak, genellikle bu çalışmalar organik büyüme stratejilerini içermekle birlikte potansiyel şirket evlilikleriyle ilgili konulara değinmiyor. Oysa, günümüzde potansiyel şirket evlilikleri sadece konu gündeme geldiğinde değil, stratejik planlama sürecinin bir parçası olarak değerlendirilmeli. Şirket evlilikleri birçok nedenle gerçekleştiriliyor: (i) pazar payını artırabilmek, (ii) hedef şirkette bulunan […]
Para Kimde
İş hayatında başarı şirketleri büyüterek ve yeni girişimleri hayata geçirerek yakalanıyor. Bu nedenle, stratejik fırsatları yakalayabilmek için onları görebilmek, görülen fırsatı hayata geçirebilecek yetkinliklere sahip olmak ve bunun için gerekli finansal kaynaklara ulaşabilmek gerekiyor. Bu finansal kaynaklar ne kadar çeşitlenirse yeni girişimlerin finansmanı da o kadar kolaylaşıyor. Elbette, bu kaynakları kendi girişimlerinize yönlendirebilmede en önemli […]
Yönetim Kurulu Etkinliğini Ölçebilmek
Ölçülmeyen performans iyileştirilemez. Kurumsal yapıların en önemli organı olan Yönetim Kurullarının performansı, kurumsal başarının ve sürdürülebilirliğin temelidir. Yönetim Kurullarının performansını ölçebilmek ve geliştirebilmek, aslında kurumların geleceğe hazırlanmasını sağlamak için önemli bir araçtır. Bu nedenle, her geçen gün dünyada daha da önem kazanmakta olan kurumsal yönetişimin seviyesini ölçebilmek için çeşitli araçlar geliştiriliyor. Ancak, bu ölçüm araçlarını […]
Kurumsal Yönetişim, Kurumsal Güvenin Temeli
Güven, insan ilişkilerinin olduğu kadar, kurumlararası ilişkilerin de sağlıklı gelişmesinin temelidir. Dünya küçüldükçe, kurumlararası ilişkiler ve karşılıklı bağımlılık artıyor. Kurumlar, başarı için sadece kendi kaynaklarını değil, aynı zamanda başkalarının da kaynaklarını kullanmak zorunda kalıyorlar. Başkalarının kaynaklarına ulaşabilmek için ise onlara güven veren ilişkiler kurabilmeleri gerek. Bu nedenle, güvenilir olmak başarı için, gelişme için hayati bir […]
Kurumsal Yönetişim
Tüm paydaşlara güven sağlayabilen kurumlar, tüm değer zincirinde daha çok kaynağı harekete geçirip vizyonları doğrultusunda yönlendirerek, başarıya daha kolay ulaşabiliyor ve sürdürülebilirliği sağlayabiliyorlar. Bu nedenle, kurumsal güvenin temelini oluşturan kurumsal yönetişim. küçük-büyük veya halka açık-aile şirketi ayırımı olmaksızın her geçen gün daha yaygınlaşıyor. Kurumsal yönetişim, kurumun tüm paydaşlarıyla ilişkilerindeki davranışlarını ve iletişimini yürüten herkesin görevi […]
Stratejik Riskleri Yönetebilmek
Şirketler genellikle dört farklı kategorideki riskleri yönetmek durumunda kalıyorlar: (i) Tabii riskler – yangın, sel, deprem gibi, (ii) Finansal riskler – kredi, alacak, kur, faiz, vade gibi, (iii) Operasyonel riskler – tedarik zincirindeki aksamalar, bilişim altyapısındaki aksaklıklar, yolsuzluk gibi, ve (iv) Stratejik riskler – projelerin gerçekleşememesi, müşteri kaybı, rakiplerin davranışları, itibar, iş modelinin veya endüstrinin […]
Şirket Birleşmelerinde İnceleme Aşaması
Şirket evlilikleri son senelerde ülkemizde de büyük ivme kazandı. Şirket evliliklerinde önemli katkılar sağlayan dünyanın önde gelen yatırım bankaları da Türkiye’de ofis açtılar. Şirket birleşmeleri şirketlerin en hızlı şekilde büyümesi veya yaygınlaşması için etkili bir araç. Bu nedenle de başarılı şirket evlilikleri gerçekleştirebilmek üst düzey yöneticilerin başarısında önemli bir yer tutuyor. Şirketlerin gelişiminde bu kadar […]
Piyasalar Gerçekçi mi?
Herhangi bir ürünü satın aldığımızda sadece ondan faydalanma hakkını değil, aynı zamanda onu tekrar satabilme hakkını da almış oluruz. Otomobil, giysi gibi temelde kullanım amaçlı olarak alınan ürünlerin fiyatları bu ürünü kullanmaktan elde edilecek fayda ile daha yakından ilişkiliyken, halka açık şirketlerin hisse senedi gibi piyasaların daha likit olduğu ve ağırlıklı olarak elde tutmak üzere […]
Yenilikçilik Kapasitesini Artırmak
Kazanmayı hedefleyen şirketler, ya pazara yenilikçi ürünler sunarak, ya da herkesin sunduklarını daha iyi ve ekonomik olarak yapabilenler oluyor. Bu nedenle, bir şirketin yenilikçilik kapasitesi, onun sürdürülebilir başarısı için önemli bir yetkinliktir. Bir şirketin yenilikçilik kapasitesini geliştirebilmesi için öncelikle bu konudaki yetkinliklerini ölçmesi gerekir. Ölçülmeyen perfromans, iyileştirilmez. Şirketlere değer yaratabilecek yenilikçiliğin üç temel adımı var: […]
İşbirlikleri
Şirketlerin temel güdüsü diğer şirketlerle rekabet etmektir. Ancak, özellikle bilginin önemi arttıkça, bilgi paylaşımının kolaylaştıran teknolojiler geliştikçe, başarı için gerekli uygulamaların ölçekleri ve dolayısyla riskleri arttıkça şirketler işbirliklerine daha çok önem vermeye başladılar. İşbirliklerinin rekabet etmenin önüne geçmesinin birkaç temel nedeni var. Kıyasıya rekabet aslında müşteriler için yaratılabilecek değerin ve bunun için gerekli kaynakların sınırlı […]
Yatırımcı İlişkileri
Halka açık şirketlerde en önemli paydaşlardan birisi de şirket hisseleri ile ilgilenen yatırımcılardır. Mevcut ve potansiyel yatırımcılara şirket hakkında zamanında, doğru ve tutarlı bilgi sunulması şirketin piyasadaki güvenirliğini olumlu olarak etkiler. Yönetim kurullarının şirketi hissedarlar adına yönlendirme ve gözetme görevini üstlendikleri gözönüne alındığında, yatırımcı ilişkilerinin kalitesini garanti altına almanın da önemli bir yönetim kurulu görevi […]
Şirketlerden Yeni Beklentiler
Toplumun şirketlerden beklentileri artıyor. Şirket denince ilk akla gelen kaynakları etkin bir şekilde kullanarak piyasadaki bir ihtiyacı kârlı bir şekilde karşılayabilen kurumlar akla geliyor. Elbette, şirketlerden en öncelikli olarak beklenenler, kaliteli ürün üretmeleri, kâr elde etmeleri ve kanunlara uymaları. Ancak, küreselleşme ile şirketlerin boyutları ve etki alanları genişledikçe, toplumun şirketlerden beklentileri de çeşitleniyor ve artıyor. […]
İnsan Kaynaklarını Geliştirebilmek
Bir kurumun en önemli kaynağı insan kaynaklarıdır. Bu nedenle, sürdürülebilir başarı için üst yönetimin en önemli görevlerinden birisi de insan kaynaklarını geliştirmektir. Üst yöneticilerin kurumun stratejisi, müşterileri ve finans piyasaları ile ilişkilere verdikleri önem kadar insan kaynakları ve gelişimine de odaklanmaları gerekiyor. Kurumun geleceğe hazırlıklı olmasından sorumlu olan yönetim kurulları, üst yöneticilerinin insan kaynakları konusuna […]
Kurumsal Liderleri Seçebilmek
Bir kurumdaki en önemli kararlardan birisi her seviyedeki liderlerin seçimidir. Bu konunun önemi bilinmesine rağmen, seçimin doğru yapılabilmesi hiç de kolay bir iş değil. Bu nedenle, özellikle üst seviyelerdeki pozisyonlara getirilecek kişilerin seçiminin bir tek kişi tarafından değil, bir komite tarafından yapılması daha iyi sonuçlar veriyor. Çünkü, kurumun geleceğe hazırlayacak yetkinliklerin ve adayların özelliklerinin açıkça […]
İnsan Sermayesi İle Zenginleşmek
Değeri oluşturan unsur, kaynaklardan kıt olanlardır. Günümüzde kıt olan finansal sermaye değil, proje üretebilen ve disiplinle uygulayabilen yaratıcı insan sermayesidir. Bu nedenle, eskiden bilançolarında taşıdıkları fiziki varlıklarla bağlantılı olarak belirlenen şirket değerleri, günümüzde şirketlerin entelektüel sermayelerini ne kadar iyi yönettikleriyle belirleniyor. Ölçülmeyen performans iyileştirilemez. Bu nedenle, günümüzde şirket performanslarını belirlerken sadece paranın kıt olduğu dönemlerde […]
Ortak Düşünce Tuzakları
Yönetim kurullarının önemli risklerinden birisi ortak düşünce tuzaklarına düşülmesidir. Herkesin aynı şekilde düşündüğü bir kurulda birden fazla üyenin değer yaratmadığı unutulmamalıdır. Bu nedenle, yönetim kurullarını oluşturan üyelerin farklı deneyimlere sahip olmaları, kendi görüşlerini bağımsız olarak ortaya koyabilecek özgüvene sahip olmaları, ve farklı görüşlerin ortaya konabilmesini sağlamakla birlikte karara gitmeyi de sağlayacak bir yöntem ile idare […]
Yönetim Kurulu İletişimi
Yönetim kurullarının etkinliği hem üyelerin kendi aralarında, hem üst düzey yöneticilerle, hem de kurumun paydaşlarıyla kurdukları iletişimin kalitesi ile doğrudan bağlantılı oluyor. Çünkü, yönetim kurulları bizzat uygulama, hatta yönetme mercii değil, yönlendirme, karar ve denetleme mercii olarak başkalarının davranışlarını etkileyebildikleri oranda sonuç alabiliyorlar. Yönetim kurulları strateji, üst düzey atamalar, risk yönetimi gibi kurumlar için kritik […]
Kurumsal Ahlak
Kurumların davranışlarında toplumsal beklentilerin karşılanamaması genellikle kurumların itibarlarını, hatta yaşamsal güçlerini yitirmelerine neden olabiliyor. Bu nedenle, kurumsal ahlak düzeyini üst düzeyde tutabilmek her kurum için önem taşıyor. Her kurum kanunlar, yönetmelikler ve düzenleyici kurallara uymak mecburiyetinde. Ayrıca, etik kurallara uyum da toplumsal beklentileri oluşturuyor. Ancak, üzerinde durulması gereken en önemli konulardan birisi kurumlarda yolsuzluk ve […]
Yönetim Kurulu Bilgileri
Başarılı kurumsal yönetişim güncel ve sağlıklı bilgiye dayanan değerlendirmeler gerektirir. Nasıl iyi beslenmeyen bir canlı sağlıklı yaşayamazsa, zamanında ve iyi bir şekilde bilgilenmeyen bir yönetim kurulu da sağlıklı olarak çalışamaz. Bu nedenle, yönetim kuruluna sunulan bilgilerin kapsamı ve kalitesi, kurumsal yönetişimin kalitesini belirleyen en önemli unsurdur. Yönetim Kurullarının hangi konularda ve hangi detayda bilgilendirileceği kurumun […]
Bilişim Bağımlılığı
Her geçen sene bilişim teknolojilerindeki gelişmeler bilgiye ulaşım, onu kullanma ve saklama konusundaki birim maliyetlerin önemli ölçüde azalmasına neden oluyor. Ayrıca, bilgi destekli iş yapma yöntemleri verimliliği önemli ölçüde artırıyor. Bu nedenle, kurumlar işlerini bilgisayar destekli süreçlere taşıyorlar. Bu transformasyonun hızı öyleisne yüksek ki, birim maliyetlerdeki yıllık %30’lara varan maliyet avantajlarına rağmen, toplam bilişim maliyetleri […]
Yönetim Kurulu Toplantı Notları
Yönetim Kurulu toplantılarının notlarının tutulması hem kurumsallaşma açısından, hem de hukuki risklere karşı korunmak açısından önemlidir. Yönetim Kurulu kararlarının dokümante edilmesi üst yönetim ile paylaşılmasını ve bu nedenle kararların uygulanmasını ve takip edilmesini kolaylaştırır. Ayrıca, gerek hissedarlarca, gerekse düzenleyici ve denetleyici kurullar ve kamu otoritesince kurumun karar mekanizmalarının sorgulanmasında yönetim kurulu toplantı notları önemli bir […]
Bağımsızlık Kriterinin Ruhu
Yönetim Kurullarına seçilen üyelerin nitelikleri ve bağımsızlıkları kurumların başarısını doğrudan etkiler. Özellikle halka açık şirketlerde, Yönetim Kurulu Üyelerinin çoğunluğunun bağımsız olması bir şirkette kurumsal yönetimin doğru çalışması için aranan bir özellik haline geliyor. Bağımsızlığın tanımı ise genellikle üyelerin şirket ile ilgili finansal konuları içeren ilişkileri açısından ele alınıyor. Ülkeden ülkeye değişmekle beraber genellikle şirket ile […]
Ucuzu Tercih Edenler
Rekabet arttıkça, tüketiciler için her üründe farklı seçim fırsatları doğuyor. Birçok firma tüketiciler için aynı temel htiyacı karşılayacak farklı fiyat seviyelerinde ürünler geliştiriyorlar. Müşterileri ve onların ihtiyaçlarını iyi tanımak onlar için ürün ve hizmet geliştirmenin de temelini oluşturuyor. Bazi şirketler ürünlerine yeni fonksiyonlar katarak daha yüksek fiyatla satmayı ve marjlarını artırmayı seçerken, diğerleri de ürünleri […]
Finansal Raporların Güvenilirliği
Finansal raporlar şirketin faaliyetleri hakkında sağlıklı bilgi edinilmesi için önemli bir kaynaktır. Gerek şirket hisselerine yatırım yapan yatırımcılar açısından, gerek şirkete kredi sağlayan kurumlar açısından, gerekse vergi alacağını belirlemek için devlet açısından ortaya konan finansal raporların aynı şekilde anlaşılmasını sağlamak üzere bu konuda zorunlu standartlar oluşturulmaktadır. Şirketin kamuya açıklanan raporlarının güvenilirliği şirketin üst yönetimi ve […]
Güvenilir Danışman
Üst düzey yöneticiler, ister şirket yönetsinler, ister devlet yönetsinler her zaman birçok karmaşık problemle başetmek durumunda kalıyorlar. Bu nedenle de belli konularda uzmanlıklarına güvendikleri danışmanlarla birlikte çalışmayı tercih ediyorlar. Tarih boyunca güçlü insanların yanında danışmanlar yer almışlardır. Ancak, bu ilişki önceleri danışmanın bilgi ve deneyimi nedeniyle başlasa da, yönetici ile danışman arasında bir güven ilişkisi […]
Stratejik Konuşlanma
Stratejide önemli kavramlardan birisi de konuşlanmaktır. Askeri gücün düşman karşısında nasıl konuşlanacağından tutun da bir ürünün süpermarket raflarında nasıl konuşlanacağına kadar çok farklı kararlar aslında stratejik öneme sahip. Örneğin, lüks markaların satılacağı dükkanların şehrin en yüksek kira gideri olan caddelerinde konuşlanması neredeyse bir zorunluluk. Çünkü, lüks markaların imaj değeri sadece ürünün kendisiyle değil, aynı zamanda […]
Etkin Ar-Ge
Şirketleri geleceğe taşıyan onların yenilikçilik kapasitesidir. Bu nedenle geleceğe hazırlanmayı hedefleyen şirketler her ar-ge yatırımlarına önemli kaynaklar ayırıyorlar. Elbette geleceğe hazırlanmak için ayrılan kaynaklar yenilikçilik performanısının girdisi olarak önemli. Ancak, sonuçlar sadece girdilerle değil, aynı zamanda bu girdilerin ne kadar etkin kullanıldığını belirleyen süreçlerle de belirleniyor. Bu nedenle ar-ge bütçelerini etkin kullanan şirketlerden kıyaslama yoluyla […]
İyi Yönetişim Kaliteli Yaşam
TESEV’in en büyük projesinin adı: İyi Yönetişim – Kaliteli Yaşam. Bu projenin finansmanı Japon Kalkınma Fonu tarafından Dünya Bankası aracılığı ile bağış olarak sağlanıyor. Projenin amacı adından da belli olduğu gibi ülkemizdeki kamu fonlarının kullanım etkinliğini artırmak üzere vatandaşın karar mekanizmalarına katılımını sağlayacak örnekler oluşturmak ve bu örnekleri yaygınlaştırmak. Yurttaşlar ile kamu yönetimi arasındaki ilişkilerin […]
Stratejik Kararlarda Tedbirli Olmak
Stratejinin özü seçim yapmaktır. Yapılan her seçim ise risk içerir. Stratejik seçimler konusunda yapılan çalışmalar karar alıcıların bakış açılarının, daha önceki deneyimlerinin ve kişisel çıkarlarının yapılacak stratejik seçimlerin sağlıklı bir şekilde yapılmasını önleyebildiğini gösteriyor. Bu nedenle stratejik kararlar yönetim kurullarının en önemli görevleri arasında yer alır. Yönetim kurullarının stratejik kararlarda dikkat etmeleri gereken hususlar arasında […]
Yönetim Tarzları
Kurumlar farklı yönetim tarzlarıyla başarıya ulaşabiliyorlar. Önemli olan yönetim tarzının kurumun hedefleriyle ve tarzı belirleyen farklı boyutların birbirleriyle tutarlı olması. Örneğin, kararların binlerce hayatı etkileyebildiği ve uygulama hızının kritik öneme sahip olduğu askerlik alanında başarıyı getirecek yönetim tarzı ile yaratıcılığın önemli olduğu bir moda tasarım şirketinde başarıyı sağlayacak yönetim tarzının birbirinden farklı olması beklenir. Yönetim […]
Şirket Evlilikleri
Sürekli olarak değer yaratabilmek ve stratejik önceliklerine bir an önce ulaşabilmek için birçok şirket şirket evliliklerini etkin bir araç olarak kullanıyor. Ülkemizde de özellikle son senelerde şirket evliliklerinde önemli artışlar yaşanmaya başladı. Şirket evlilikleri birçok nedenle gerçekleştiriliyor: (i) pazar payını artırabilmek, (ii) hedef şirkette bulunan özel varlıklara veya yetkinliklere hızlı bir şekilde ulaşılarak pazar konumunu […]
İş Dünyasında Anlaşmalar
Değer yaratabilmek ve bu değeri piyasaya sunabilmek için birçok şirket çeşitli işbirlikleri yapıyorlar. Bu nedenle hem artı değer üretilmesi, hem de üretilen değerin paylaşımı için şirketler aralarında birçok anlaşma yapıyorlar. Bu anlaşmalar varlık alım satımı, kiralama, ürün pazarlaması, hisse alım satımı gibi birçok işlemi içerebiliyor. Bu anlaşmaların her iki taraf için de adil olması ve […]
Şirket Portföyünün Yönetimi
Son dönemlerde ülkemizde birçok holding şirketinin portföylerindeki şirketleri satma ve yeni şirketler alma konusundaki iştahlarında bir artış gözlemleniyor. Sermaye gruplarının bir şirket portföyü sahibi olma güdüleri farklı nedenlerden kaynaklanıyor: (i) sermaye birikimi arttıkça risklerini dağıtmak (örnek: inşaat sektöründe faaliyet gösteren bir şirketin gıda sektöründe de yatırım yapması), (ii) pazar boşluklarını değerlendirmek üzere farklı işlere girmek […]
Başarıyı Belirleyen Yönetim Kalitesidir
Yöneticiliğin en güç yönü insan ilişkilerini yönetmektir. İnsan kaynaklarının yönetiminde sistemler kadar yönetim anlayışı ve yaklaşımları da büyük önem taşır. Şirketin insan kaynakları yönetim kalitesini geliştirmek isteyen yöneticiler, organizasyon yapılarının, iş alım süreçlerinin, ücret ve yan hakların belirlenmesinin, yetkinlikleri geliştirecek performans değerlendirme ve eğitim süreçlerinin, ve bilgi ve deneyimin kurumsallşamasını sağlayacak entellektüel sermaye yönetiminin şirket […]
Yeni Markalar Oluşturabilmek
Türkiye Avrupa’nın üretim üssü olma yolunda ilerliyor. Ancak, kendi markalarını oluşturamadığı için yapılan üretimden yeterince katma değer elde edilemiyor. Katma değeri artırabilmek için bir taraftan entelektüel sermaye yönetimine, yenilikçiliğe, teknoloji geliştirmeye, patent sahibi olmak üzere ar-ge’ye yatırım yaparken, bir taraftan da marka oluşturmaya öncelik vermeliyiz. Markaların tanıtımına ve bulunulabilirliğine yapılan yatırımlar sadece bugünkü satışları değil, […]
Yenilikçilik
Değer yaratmanın temeli yenilikçilikten geçiyor. Genel kanının aksine, şirketlerin yenilikçilik gösterebilecekleri alanlar sadece yaratıcı yeni ürün çıkarmakla sınırlı değil. Önemli alanlardan birisi iş modelinde yapılabilecek yenilikçiliktir. Örneğin, otomobil satışı yerine kiralama modeline geçiş, sadece üretim ve satıştan değil, aynı zamanda bakımdan da kar elde edebilmeyi ve müşteriler ile daha uzun vadeli ilişkiler kurabilmeyi sağlıyor. Yenilikçilik […]
İş Dünyasında Riskler
Şirket yönetim kurulları şirketin karşılaşma potansiyeli olan riskler ve bu riskler için yapılan hazırlıkları da düzenli olarak gündemlerine almalı. Çünkü şans, hazırlıklı olanlara güler. İş dünyasında karşılaşılabilecek riskleri iki ana bölümde incelemek mümkündür: (i) girdi ve üretim riskleri, ve (ii) pazar riskleri. Örneğin, tedarikçilerde yaşanabilecek finansal, teknik veya sosyal sorunlar şirket için kritik girdilerden mahrum […]
Fiyat Belirleme
Doğru fiyatlandırma kararları bir ürün veya hizmetin piyasada başarılı olabilmesi için en önemli kararlardan birisidir. Özellikle teknolojinin büyük bir hızla değiştiği, tüketicilerin internet üzerinden dünyanın dört bir köşesindeki rakiplerin ürünleriyle karşılaştırma yapabildikleri, ve her geçen gün yeni rakiplerin piyasaya girdikleri bir dönemde fiyatlandırma konusunda yapılan yanlışlıklar ürün veya hizmet doğmadan ölmesine neden oluyor. Bu nedenle […]
İç Hukuk Müşaviri
Dünyada şirketlerin tabi oldukları kanunlar ve kurallar her geçen gün daha da artıyor. Şirketler için risk yönetiminde önemli konulardan birisi de bu kanun ve kurallara uyum konusunda yaşanabilecek sorunlar olarak ortaya çıkıyor. Bu nedenle, birçok şirket tam zamanlı olarak iç hukuk müşaviri pozisyonunu oluşturmaya başlıyor. Bu hukuk müşavirlerinden beklenen sadece kanunları bilmek ve yorumlamak değil, […]
Yeni Girişimin Finansman Sunumu
Türkiye’ye duyulan ilgi arttıkça, Türk girişimcilerinin yeni fikirleri için finansman bulma olasılıkları da artacak. Bugünden birçok girişim sermayesi fonu Türkiye’de cazip yatırım fırsatları aramaya başladı. Ancak, bu fonların karşılaştıkları en önemli sorun ya yeterince cazip girişimlerin olmaması, ya da girişimcilerin bu fonlardan finansman sağlama konusundaki yaklaşımlar hakkındaki bilgi düzeylerinin yeterli olmaması. Bu nedenle, yeni girişimcilerin […]
Yönetim Kurulları ve Bilgi Sistemleri
Yönetim kurulları için en önemli konulardan birisi de toplantılarda stratejik konulara yeterli ağırlığın verilmesini sağlamaktır. Yönetim kurulu üyelerinin şirketin performansını değerlendirme, fırsat ve tehditleri algılayabilme yetkinliğini geliştirebilmeleri toplantı hazırlıklarının doğru bilgilere dayandırılmasıyla sağlanabilir. Bu nedenle, yönetim kurulları için en önemli konulardan birisi de kendilerine sunulan bilgilerin güvenilirliği, tutarlılığı, ve kapsamıdır. Birçok şirkette yönetim kurullarına hazırlanan […]
Yönetim Danışmanları Günü
Yaşam kalitesini geliştirmenin yolu yönetim kalitesini geliştirmekten geçiyor. Yönetim kalitesini geliştirmede en önemli rol kurumların liderlerine düşüyor. Bir kurumda liderlerin bütünsel bakış açısıyla konulara bakabilen, kurumsal değişim ve gelişim konusunda liderlere destek olan bağımsız profesyonellere yönetim danışmanı deniyor. Dünyada bu sene ilk kez 19 Haziran günü yönetim danışmanları günü olarak kutlandı. Yönetim danışmanları bir toplumda […]
Denetim Komitesi ve İç Denetim
Yönetim kurullarının en önemli görevlerinden birisi de kurumun karşılaşabileceği önemli risklerin belirlenerek ve bu risklerin kontrol edildiğinden ve etkili bir şekilde yönetildiğinden emin olunmasını sağlamaktır. Kurumun kamuoyuna açıkladığı bilgilerin doğruluğunun ve zamanında açıklanılmasının sağlanması da yönetim kurullarının sorumluluğu altındadır. Bu nedenle yönetim kurulları kendi içinden bağımsız bir denetim komitesi belirleyerek bu konuların daha da detaylı […]
Tedarik Zinciri Yönetimi
Bir ürünün parçalarının üretildiği yan sanayicisinden ana firmaya, toptancıdan bayilere ve nihai müşteriye kadar ulaşımındaki fiziksel ürün, bilgi ve para akışına bir bütün olarak tedarik zinciri deniyor. Müşteriler için katma değeri yükseltebilmenin en temel araçlarından birisi de bu akışları hızlandırmaktan geçiyor. Bir zincirin gücünü en zayıf halkası belirler. Tedarik zincirindeki riski ve başarıyı da en […]
Mekan Bağımsızlığı
Dünya her geçen gün daha da küçülüyor. Bilgi ve iletişim teknolojilerindeki gelişmeler işlerin sadece belli merkezlerde değil, müşteriye yakın her noktada yapılabilmesini sağlıyor. Aynı zamanda işlerin dünyanın dört bir köşesindekilerle işbirliği içerisinde gerçekleştirilebilmesini de sağlıyor. Üstelik, teknolojik gelişmeler dünyanın herhangi bir köşesindeki bireyi de çok güçlü kılabiliyor. Bir bilgisayar ve telefona sahip olan herkes, Avrupa’daki […]
Müşteri Tatminini Ölçebilmek
Şirketlerin geleceğini belirleyen en önemli unsur, en son dönemde elde ettiği karlılık değil, müşterilerini ne kadar tatmin ettiği ve müşterilerinin gözünde vazgeçilmez konuma geldiğidir. Oysa şirket yönetimlerinde ve yönetim kurullarında en yakından takip edilen bilgiler şirketin müşteri ilişkileri ile ilgili bilgiler değil, finansal bilgilerdir. Bu durumun en önemli nedenlerinden birisi de finansal gelişmelerle ilgli standartların […]
Yönetim Kurullarında Denetim
Şirketlerin kurumsallaşma çalışmalarında üzerinde önemli durulan konulardan birisi de denetim mekanizmalarının sağlıklı olarak kurulmasıdır. Yönetim kurullarının denetim fonksiyonun başarılı bir şekilde yerine getirebilmesi için çeşitli yaklaşımları dengeli olarak kullanması gerekiyor. Sağlıklı bir denetim süreci oluşturabilmek için öncelikle hangi kararların uygulamaya alınmadan önce, ne gibi onay mekanizmalarından geçmesi gerektiği belirlenmelidir. Önceden onay alınacak kararların çok olması […]
İyileri Tercih Edebilmek
Toplumlar rekabet güçlerini ve refah düzeylerini artırabilmek için sürekli bir yarışma içindedir. Önemli olan geçmişle karşılaştırılan performans değil, rakiplerle göreceli konumda ne kadar iyileşme sağlandığıdır. Toplumların dünyadaki sınırlı kaynaklardan faydalanabilme düzeyi bu göreceli konumlarıyla belirleniyor. Bu nedenle kurumlarının en iyi şekilde yönetilmesini sağlayabilen toplumların başarıya ulaşabilme olasılıkları da, o toplumların refah düzeyleri de artıyor. Bu […]
Kurumsal Öğrenme Hızını Geliştirmek
Kurumsal öğrenme hızını geliştirebilen şirketler rekabette de öne geçebiliyorlar. Şirketlerin değişik birimleri arasında çekişme değil, öğrenme kültürü oluşturulması birçok fayda sağlayabiliyor. Örneğin, en iyi uygulamaların paylaşılması maliyet düşürmede öenmli bir araç oluyor. Şirketin farklı bölümleri ile iletişim içinde olanlar kurumsal deneyimi kararlarına yansıtarak, daha kaliteli kararlara ulaşabiliyorlar. Farklı birimler ve coğrafyalar arasında deneyim ve ürün […]
Yenilikçiliğin Önündeki Engeller
Başarı için en önemli unsurlardan birisi de yenilikçilik ve yaratıcılıktır. Bu nedenle başarılı olmayı hedefleyen şirketler yenilikçiliğin önündeki engelleri ortadan kaldırmaya gayret etmeli. Bu konuda başarılı olabilmek için ne gibi engellerle karşı karşıya olduklarını iyi anlamaları gerekiyor. Yenilikçilik ve yaratıcılığın farklı aşamalarında farklı engellerle karşılaşılıyor. Sonuca ulaşabilmek için her aşamadaki engellerle mücadele etmek gerkiyor. Örneğin, […]
İyi Karar, Hızlı Uygulanandır
Şirketlerin karlılığını belirleyen en önemli unsurlardan birisi de piyasaya yenilik sunabilme kapasitleridir. Bir uygulamanın yenilik olabilmesi için, tanım gereği, rakiplerden önce hayata geçirilmesini gerektirir. Bu nedenle şirketler başarı için sadece doğru kararları alabilmeyi değil, aynı zamanda alınan kararların hızla uygulanabilmeyi de hedefliyorlar. Organizasyon yapılarını hızlı karar alabilmek üzere kurgulamaya çalışıyorlar. Bir organizasyonun etkili çalışabilmesi için […]
Şirketlerin Toplumsal Sorumlulukları
Şirketlerin yerine getirmesi gereken dört temel sorumluluk var: (i) Ekonomik – verimli ve karlı olmak, (ii) Hukuki – kanunlara uymak, (iii) Etik – kanunların ötesinde toplumsal norm ve beklentilere uyumlu davranmak, ve (iv) Sosyal – toplumsal sorunların çözümü için gönüllü katkıda bulunmak. Kurumsal sosyal sorumluluk, doğrudan bu sorumlulukların son ikisini, ancak dolaylı olarak hepsini içeriyor. […]
Riskleri Yönetmek
İş hayatında başarı için risklerle barışık olmak ve onları yönetebilmek gerekiyor. Risk olmazsa, getiri de olmaz. Girişimcilik de önemli bir meziyet olmaktan çıkar. Kurumlar riskleri yönetirken çeşitli yöntemler kullanıyorlar. Bu nedenle riski önlenmesi gereken bir durum olarak değil, kazanç sağlanabilecek bir durum olarak görmek başarı için gerekli bir tutum oluyor. Risklerle başedebilmek için gerekli olan […]
Kurumsal Bakış Açısını Genişletmek
Şirketlerin fırsatları ve riskleri zamanında ve doğru olarak belirleyebilmeleri için çevrelerindeki gelişmeleri öngörebilme ve yeni fikirler üretebilme kapasitelerini geliştirmeleri gerekiyor. Yeni bir yıla girerken bu konuda başlatılabilecek yeni yaklaşımları da belirlemek faydalı olabilir. Bakış açısını geliştirmek isteyen şirketlerin üst yönetimi öncelikli olarak sektörleri hakkında herşeyi bildikleri varsayımını yapmamaya dikkat etmeli. Önemli bir kurumsal öğrenme metodu […]
Yeni İşlere Girmek
İşlerin özellikle iyi veya kötü gittiği dönemlerde birçok girişimci ya mevcut işlerinin yanısıra, ya da eski işlerinin yerine geçmek üzere yeni girilecek iş alanları belirlemeye çalışırlar. Özellikle ülkemizde, yeni iş alanlşarı belirlenirken, ‘komşudan etkilenme sendromu’ ön plana çıkar. İyi kazanç sağlayan bir iş görüldü mü o işin aynısını yapmaya özenilir. Bu yaklaşım, kendisini yeterince ayrıştıramamış […]
Kurumsal Yönetişim Endeksi
Kurumsal yönetişim standartları her geçen gün daha zorlayıcı bir hal alıyor. Bu konuda standartlar dört seviyede oluşuyor: (i) Bilimsel araştırma sonucunda yapılan kıyaslamalar ve en iyi uygulama örnekleri, (ii) bağımsız kuruluşların şirketlerin yıllık raporlarını inceleyerek yaptıkları değerlendirmeler sonucunda kamuoyu ile paylaşılan endeksler, (iii) şirketlerin bağımsız derecelendirmek kuruluşlarından talep ederek aldıkları derecelendirmeler, ve (iv) SPK kuralları, […]
Ürüne Bilgi Katmak
Şirketler karlılığı artırabilmek için ürünlerini daha ucuza mal etmek, daha çok satmak veya satılan malın daha değerli olmasını sağlamak üzere çalışıyorlar. Günümüzde üretim odaklı şirket kültüründen, bilgi odaklı şirket kültürüne geçiş en hızlı satış ve karlılık artışı getirien yöntem olarak ortaya çıkıyor. Yeni gelişen teknolojilerden de faydalanarak ürünlere bilgi katabilmeyi başaran şirketler kendilerine yeni pazarlar […]
Entelektüel Sermaye
Türkiye ihracat cirolarındaki büyümeye odaklanmak kadar yaratılan katma değeri artırmaya da odaklanmalı. Çünkü toplumsal refah düzeyini ve dünya kaynaklarından alınan payı ne kadar çok iş yapıldığı değil, ne kadar çok katma değer yaratıldığı belirliyor. Gün geçtikçe katma değer üretmenin yolu bilgi birikimini geliştirebilmeye bağlı oluyor. Düşük katma değerli ürünlerin fiyatı her geçen gün girdi maliyetlerine […]
Performansın Raporlanması
“ Ölçülmeyen performans, iyileştirilemez.” Bu nedenle, yönetim kurullarının ve her seviyedeki yönetimin en önemli girdisi performans raporlarıdır. Bilginin olmadığı yerde, önyargılar ön plana çıkar, yönetim kalitesini geliştirmek güçleşir. Önemli bir başka trend de dünyadaki tüm kurumların karşılıklı bağımlılığının artmakta olması ve belli ağlara mensup olabilmek için belli davranış tarzlarının sürdürüldüğü konusunda güven verme gereğidir. Örneğin, […]
Sürdürülebilir Kalkınma İçin Sektörler Arası İşbirliği
Sürdürülebilir kalkınma için kamu sektörü, özel sektör ve sivil toplum kuruluşları (üçüncü sektör) arasındaki işbirlikleri büyük önem taşıyor. Ancak, bu farklı sektörlerde çalışan kurum ve kişilerin birlikte çalışabilmeleri de pek kolay olmuyor. Bu nedenle, farklı sektörler arasındaki işbirliklerinin daha etkin çalışabilmesini sağlayacak yaklaşımlar, aslında toplumsal sorunların çözümü ve sürdürülebilir kalkınma için önemli bir reçete oluyor. […]
Ölçek Ekonomisinden Kapsam Ekonomisine
Stratejik olarak güçlü olmanın temelerinden birisi ölçek ekonomilerinden faydalanmaktır. Kısaca, ölçek ekonomisi herhangi bir ürünün üretilmesinde yeterince büyük kapasitelerin oluşturulması ve bu kapasitenin etkin kullanımı ile birim başına sabit maliyetlerin en aza indirilmesi ve maliyet açısından bir rekabet avantajı elde edilmesi kavramına deniyor. Özellikle bu şekilde oluşturulan yüksek kapasitenin pazar talebinin önemli bir kısmını karşıladığı […]
Bütçeden Performansa
Sonbahar bir çok şirket için bir taraftan yıl sonunu performansını yakalamak üzere çaba gösterilen, bir taraftan da gelecek yılın bütçe hazırlıklarının yapıldığı yoğun bir dönemdir. Bu yoğunluk içerisinde yapılan bütçe hazırlıkları şirketleri üstün performansa taşıyacak bir çalışma olmaktan uzak kalmaktadır. Bütçe çalışmaları genellikle üst yönetimin ve/veya patronun gelecek yılın ne kadar güç geçeceği konusunda ikna […]
Her Hata Bir Öğrenme Fırsatıdır
Toplumsal yaklaşımlarımızdan biri de her hatayı bir suçlama fırsatı olarak görmemiz. Dolayısı ile hataları saklamak, hatanın kusurunu birilerinin üstüne atmak ve her hata ile ilgili bir suçlu aramak içgüdüsel bir yaklaşım haline geliyor. Oysa, her hata altın değerinde bir öğrenme fırsatıdır. Korkarak, saklayarak veya başkalarını suçlayarak bu önemli öğrenme fırsatını kaçırıyoruz. Örneğin, ülkemizde henüz girişim […]
Fikrin Finansmanı
Günümüzde fikirler ve kavramlar zenginlik üretmekte tarlanın, fabrikanın, makinanın önüne geçiyor. Projeler ilk önce bir fikir olarak ortaya çıkıyor, daha sonra bu fikir bir proje haline getiriliyor ve uygulanmaya başlıyor, uygulama başırılı olduğunda da projenin boyutu büyütülerek piyasa payının artması sağlanıyor. Değer yaratacak projelerin hayata geçebilmesi için projelerin her aşamada finans kaynağına ihtiyaçları oluyor. Günümüzde […]
Türkiye’nin Markalaşması
Markanızı Kim Temsil Ediyor
Marka değeri bir çok kurumun en önemli varlıkları arasında yer alıyor. Marka değerini artırmak için birçok yatırım, tanıtım yapılıyor. Peki, markanın değerini gerçekten yapılan tanıtımlar mı belirliyor? Aslında, markanın nasıl tanıtıldığı, o markayı tanıtanların kim olduğu gibi konular önemli olmakla birlikte, aslında en önemli tanıtım bir kurumun ürün ve hizmetlerinin sunumunun yapıldığı anda yaşanan deneyimdir. […]
Oyun İle Eğitim
“Söylersen unuturum, gösterirsen hatırlayabilirim, beni işe katarsan anlarım.” Çin Atasözü İş yaşamı öncesinde ve sırasında farklı eğitim teknikleri ile yetişen yöneticilerin sayısındaki artış ile yeni kuşağın iş olgusuna yaklaşımındaki farklılık daha da göze çarpmaktadır. Takım çalışması, liderlik, problem çözme, ve stratejik düşünme gibi zor aktarılan yetkinliklerin geliştirilmesi için klasik bilgi aktarımı yöntemlerinin yanı sıra çalıştayların […]
Yüksek Performanslı Şirketler
Performans, bir iş sonucundan öte bir kültürdür. Kalıcı yüksek performans sağlayan şirketlerin kurum kültüründe benzer ortak özellikler olduğu gözleniyor. Örneğin General Electric gibi bir şirketin, farklı sektörlerde faaliyet göstermesi, endüstrideki önemli kırılmalardan veya iniş çıkışlardan en az düzeyde etkilenmesi, hatta liderliğindeki değişikliklere rağmen sürekli olarak yüksek performans göstermesi kurum kültürünün bir sonucu. Bu kültürü benimsemiş […]
Şirket Alımında Başarı
Türkiye’de ekonomik ve siyasi istikrar artıkça yabancı sermayenin Türk şirketlerine olan ilgisi de artıyor. Bunun sonucunda da birçok Türk şirketinin küresel oyuncular tarafından satın alınmaya başladığını görüyoruz. Küresel ekonomide şirket birleşmeleri neredeyse kaçınılmaz bir olgu. Ancak, ülkenin rekabet gücünün artması bu süreçte pasif olarak yer alıp şirketlerini satarak yarattığı değeri nakde çeviren oyuncular kadar, aktif […]
Sürprizlere Hazırlıklı Olmak
Her sene bütçeler ve stratejik planlar için temel oluşturan öngörüler yapılıyor ve oyun kurguları bu öngörüler üzerine kuruluyor. Çoğu kez bu öngörüler doğru çıkmadığında izlenecek yaklaşım konusunda yeterli fikri hazırlığın olmadığı gözleniyor. Oysa planların en önemli faydası değişen şartlara uyum sağlama becerilerinin gelişmesi ve fikri hazırlığı yapılan kararlara ulaşma hızını artıran stratejik dil birliğinin sağlanmasıdır. […]
Kurumsal Liderliği Geliştirmek
Şirketlerin stratejilerini başarılı olarak uygulamalarının önündeki en önemli engel, yeni stratejik atılımları yönlendirebilecek, yönetebilecek liderlik kadrosunu zamanında geliştirmemiş olmaları olarak ortaya çıkıyor. Ülkemizde de özellikle enflasyonun ve faizlerin düşmesiyle birlikte, şirketlerin dışa açılma, yenilikçi ürün geliştirme hzını artırma gibi birçok konuda önemli stratejik atılımlar yapma zorunluluğu artıyor. Bu inisiyatifleri üstlenecek kadroların yetiştirilmesi, bu nedenle büyük […]
Şirket Birleşmeleri
AB ile üyelik müzakereleri başladığında ülkemizde şirket satın alımlarının ve şirket birleşmelerinin artması bekleniyor. Şirket birleşmeleri sürecini iyi yönetmek, hem daha iyi değer yaratılmasını, hem de birleşen şirketlerin, çalışanları, tedarikçileri ve satış kanalları açısından faydalar sağlayabilir. Şirket birleşmeleri birkaç nedenle gerçekleşiyor: (1) Sektörde konsolidasyon, (2) Mevcut işi tamamlayıcı özelliklere sahip başka bir şirketle birleşerek güçlenme, […]
Projelerin Başarısında Üst Yönetimin Rolü
Değişim hızının arttığı bir dönemde kurumlarımızda her geçen gün daha çok projeyi yönetmek durumunda kalıyoruz. İstatistikler çoğunlukla, projelerin ya zaman ve maliyet konusunda, ya da daha da önemlisi sonuçlarıyla beklentileri karşılamaktan uzak olduğunu gösteriyor. Bu nedenle başarı için üst yönetimin dikkat etmesi gereken noktaları işlemek projelerdeki yönetim etkinliğimizi artıracaktır. Genellikle her hangi bir projeye başlamadan […]
Kurumsal Bilgiyi Yönetebilmek
Şirket bilançolarına doğrudan yansımayan, ancak şirket değerini etkileyen en önemli unsurlardan birisi de kurumsal bilgi kaynaklarıdır. Kurumsal bilgiyi yönetebilen şirketler birçok açıdan önemli faydalar sağlıyorlar. Öncelikle, bilgi maliyetleri azaltmayı sağlar. Örneğin, yapılan hatalar konusundaki bilginin kurumsallaştırılması hataların tekrarını önleyerek önemli maliyet avantajı sağlayabilir. Bilginin kurumsallaştırılması için öncelikle hataların saklanması değil, kabullenilmesi, nedenlerinin araştırılması ve bu […]
Eğitim Bir Yatırım mı? Yoksa Masraf mı?
Finans piyasaları şirketlerin değerlerini karlılık ve nakit akışı beklentileriyle belirleniyor. Bu değerlendirmeleri yaparken kullanılan ölçümler ise maalesef şirketlerin gelecek potansiyelini yeterince doğru göstermek yerine geçmişe ve bugünkü performansa odaklanıyor. Örneğin, şirket çalışanlarının yetkinliklerini geliştirmek üzere verilen eğitim ile ilgili harcamalar o döneme ait masraf olarak kabul edildiğinde o dönemin karını azaltıcı bir etki yapıyor. Oysa, […]
İnsan Kaynakları Yönetimi
İnsan kaynağını iyi yöneten işini de iyi yönetir. Türkiye’nin en başarılı iş adamı Vehbi Koç da “ İşin en güç yönü, insanı yönetebilmektir” derdi. Bu nedenle, insan kaynakları yönetimi bu konuda uzmanlaşmış bir departmanın değil, en üst düzeyden başlamak üzere tüm yöneticilerin en önemli görevidir. İnsanı iyi yönetebilmek için öncelikle stratejiyle uyumlu bir organizasyon yapısı […]
Yaşam Kalitesi İçin Yönetim Kalitesi
Cumhuriyet tarihine baktığımızda en önemli uğraşımız nüfusu ve ekonomisi hızla büyüyen bir ülkenin ihtiyaçlarına yetişmek olduğunu görüyoruz. Daha çok okul, daha çok hastane, daha çok yol, daha çok enerji… Öncelikle hep nicelikler peşinde koşmuşuz. Oysa, “çağdaş uygarlık seviyesine” ulaşma hedefi sadece “niceliği” değil, aynı zamanda “niteliği”, yani “kaliteyi” tanımlıyor. Bir başka deyişle çağdaş uygarlık düzeyi, […]
İlaçta Rekabet
SSK ilaç fiyatlarındaki farklılıklar, konunun ülke gündeminin ön sıralarına gelmesini sağladı. Oysa, fikri mülkiyet haklarının korunması adı altında ilaç firmalarına rekabetten arındırılmış süreler tanınması genel bir uygulama. Patent kanunları serbest piyasa ekonomisinin belli bir konuda etkin işleyememesini düzeltmek üzere, devlet otoritesi tarafından piyasaya bir müdahale biçimidir. Bilginin kolaylıkla paylaşılabilme ve taklit edilebilme özelliği nedeniyle, yeni […]
Şirket Küçülürken
Birçok şirket geçtiğimiz son birkaç yılda çalışan sayısında azaltmaya gitti. Bazıları bu konudaki uygulamalarında başarılı olurken, birçoğu da beklediği yararı görmek bir yana, zarar bile gördü. Bu konuda yapılan çalışmalar şirketlerin farklı nedenlerle maliyet azaltmak üzere insan kaynaklarına eğildiklerini gösteriyor. En önemli neden ekonomik krizler ve belirsizlikler. Bunu, organizasyon değişiklikleri, üretim tesisinin kapanması, şirketin rekabet […]
Karmaşıklık Maliyetlidir
Birçok şirket yenilik peşinde koşarken, sistemlerine gereğinden çok karmaşıklık yüklediğinin farkına varamıyor. Oysa, karmaşıklık maliyettir. Getirisi olmayan karmaşıklık, karlı ürünlerin sırtında yük olarak kalır, şirketi zor durumda bırakabilir. Karmaşıklık sisteme çok farklı unsur nedeniyle girebilir. Örneğin, aynı ürünün farklı boyutlarda hazırlanması (aynı ceketin 50, 52 ve 54 beden olarak hazırlanması gibi), aynı tasarımın farklı girdilerle […]
Değişim Projeleri
Değişim süreçlerinin hız kazanması değişim projelerinin yönetim kalitesinin önemini artırıyor. Bu nedenle, değişimi yönetmeye çalışanlar hedeflenen değişimin içeriğini, hangi ortamda gerçekleştirileceğini ve nasıl algılanacağını iyi anlamak zorundalar. Değişimin içerik boyutu uygulama başarısını etkileyen önemli bir unsurdur. Değişim projesine kadar karmaşıksa ve belirsizlik içeriyorsa kurum içerisinde o kadar farklı yorumlara yol açar ve odaklanmayı güçleştirir. Projenin […]
Krizleri Yönetebilmek
Yönetimin performansı sadece iş sonuçlarıyla değil, aynı zamanda krizler karşısındaki tavırlarla da belirginleşir. Bu nedenle, krizleri yönetebilmeye hazırlıklı olmak hem kurum açısından, hem de yönetim açısından önemlidir. Şirketler birçok boyutta krizlerle karşılaşabiliyorlar. Öncelikle çevre şartlarında beklenmedik gelişmeler krizlere sebep olabiliyor. Bu krizlere hazırlıklı olabilmek için çevre koşullarını sürekli olarak yakından izlemek ve riskler oluştuğunda aşırı […]
Birleşmenin Kaçınılmazlığı
Bilgi ve iletişim teknolojilerindeki gelişmeler, ulaşım maliyetlerinde düşüşler ve dünya ticaret kurallarındaki liberalleşme iş dünyası için ülke sınırlarını gün geçtikçe önemsiz hale getirmekte. Diğer yandan, ekonomik ölçek tanımında da önemli değişiklikler gözlenmekte. Yeni teknolojiler üretim tesislerinde ekonomik ölçek boyutlarının küçülmesine yol açarken, bilgi kaynakları, teknoloji geliştirme, marka, imaj ve dağıtım kanallarında ekonomik ölçekler büyümekte. Birçok […]
Şirketi ve Karlılığı Büyütmek
Büyümek ve karlılığı artırmak her şirketin en önemli konularının başında geliyor. Bu konudaki çalışmalar büyümenin her sektörde, her coğrafyada ve işin her safhasında gerçekleştirilebileceğini gösteriyor. Büyümeyi yakalayabilmek için iş süreçlerinde, organizasyon yapılarında ve stratejik yaklaşımda değişimler gerekiyor. Her şirkette büyümeyi sınırlayan faktörler farklı olduğu için herkese uygulanacak tek bir reçete yok. Süreç iyileştirmeleri satın almadan, […]
Boyutun Önemi
Ülkemizdeki şirketlere baktığımızda küresel anlamda büyük şirket sayısının çok sınırlı olduğunu görüyoruz. Bu durum ülkemizdeki şirketleri küresel amanda rekabet gücünden de yoksun kılıyor mu? Büyüklük önemli mi? Şirket büyüklüğünün rekabet avantajı yaratması ağırlıkla ölçek ekonomisi kavramıyla açıklanır. Ölçek ekonomisi özellikle daha büyük üretim tesislerinde elde edilen birim maliyetlerin düştüğü teknoloji ile çalışan sektörlerde önemli bir […]
Kurumsal Sadakat
Çalışanlarının, müşterilerinin ve tedarikçilerinin sadakat hissettikleri kurumlar iş sonuçlarında da başarıyı yakalıyorlar. Peki, bu sadakat duygusunu yaratmak içi ne yapmalı? Öncelikle, bu konunun kurumun liderinin bir görevi olduğu kabul edilmeli. Çünkü, bağlılık yaratmak sadece müşteri bilgi sistemleri, tarafsız ölçme ve değerlendirme, ve ödüllendirme sistemleriyle sağlanamıyor. Liderlerin sözleriyle, davranışlarıyla ve hayata geçirdikleri değerleriyle sağlanıyor, sadakat. Sadakat […]
Öncü Göstergeler
Yöneticiler kararlarını genellikle ölçülmesi nispeten kolay olan ve sistemleri kurulu göstergeleri takip ederek alıyorlar. Kurum performansını önemli ölçüde etkileyen, ancak ölçülmesi güç performans göstergeleri ise sistematik olarak takip edilmiyor. Bu durumda şirketlerde geçmiş kararların bugünkü yansıması olan finansal göstergelere aşırı ağırlık verilirken, geleceği hazırlamak için ihtiyaç duyulan göstergelere gerekli önem verilmiyor. Dolayısıyla, birçok yatırımcı, hatta […]
İyi CEO
Lider ile yönetici arasındaki fark yöneticinin işi iyi yapması, liderin ise iyi işin iyi yapılmasını sağlaması olarak özetleniyor. Ülkemizde de şirketler dünya rekabetine açıldıkça, şirketlerin en üst düzey yöneticilerinin hem iyi birer lider, hem de iyi birer yönetici olmalarının önemi daha iyi anlaşılmaya başlandı. Dolayısıyla, sadece yönetmek değil, aynı zamanda yönlendirmek sorumluluğunu da üstlenen en […]
Kalite Nedir?
Kalite her geçen gün daha da aşina olduğumuz bir kavram oluyor. Ancak, toplumda kalite denince ilk akla gelen belli standartlara uyan, güzel, gelişmiş, gibi sıfatların ötesidir, “kalite”. Kalite, kısaca, beklentileri aşmak demektir. Bu tanımıyla da insanlığın, sürekli gelişmenin bir ifadesini içerir. Dinamik bir kavramdır. Çünkü, insanların beklentileri her karşılandığında yükselme eğilimi gösterir. (Bknz. “Bir Fıkra”) […]
Yönetim Kurulu Üyeliği
Kurumsallaşma birçok şirketin sürdürülebilir bir büyümeyi sağlamak üzere hedeflediği bir amaç olarak ortaya çıkıyor. Kurumsallaşmanın en önemli adımlarından biri de şirketin yönetim kurulunun yönlendirilme ve denetleme görevini iyi yapabilecek bir yapı ve süreçlere sahip olmasının sağlanmasıdır. Dünyada şirketlerin kurumsal yönetim ilkelerine uymaları her geçen gün daha da önemli hale geliyor. Bu ilkelerden birisi de yönetim […]
Şirketi Satışa Hazırlamak
Ülkemizde şirket satışları birçok benzer ülkeye göre çok daha az oluyor. Bu nedenle, bu konuda bilgi birikimi de sınırlı. Oysa, girişimcilerin başarılı bir şirket kurarak yarattıkları değeri, büyütmenin, gelecek nesillere devretmelerinin ve/veya kendileri tarafından harcama potansiyeline dönüştürmenin yollarından biri de şirketin satışının gerçekleşmesidir. Ürün ve hizmet gibi şirketin pazarlanmasındaki başarı da onun değerini etkileyebiliyor. Şirketi […]
Uzmanlık Loncaları
Değer yaratmanın en önemli girdisi bilgidir. Zaten çağımıza “bilgi çağı” denmesinin nedeni de en büyük zenginlik yaratma kaynağının tabii kaynaklar, fiziki sermaye yatırımları değil, bilgi olmasıdır. Microsoft gibi dünyanın en değerli şirketlerinin yatırımlarının fiziki yatırımlar değil, bilgi yatırımları olması bu olgunun en güzel örneklerindendir. Bilgi çağında organizasyon yapılarında da önemli değişiklikler oluşmaktadır. Bilginin diğer sermaye […]
İtibar Yönetimi
İnsanların ve kurumların en önemli varlığı itibarlarıdır. Toplumda itibar kazananlar toplumu yönlendirme, daha çok iş kazanma ve daha geniş kaynakları harekete geçirme fırsatlarını yakalarlar. İtibar, uzun bir sürede tutarlı davranışlarla kazanılır, ancak çok kısa sürede yitirilebilir. İtibar kazanmanın özü Mevlana’nın şu sözleriyle özetlenebilir: “Olduğun gibi görün, göründüğün gibi ol.” Bir başka ifade ile, eylemlerin, söylemlerle […]
Yönetimde Eleştirel Düşünme
Yönetim kurulları şirketlerin değer yaratabilmesi için gerekli stratejik kararların verildiği uygulamaların izlendiği en önemli yönetim organıdır. Stratejik düşünme, tutarlı bir şekilde farklılık yaratabilme yeteneğidir. Yönetim kurullarının etkin stratejik düşünce geliştirebilmeleri için en önemli özelliklerden biri de eleştirel düşünce yeteneğine sahip bireylerden oluşmasıdır. Tüm üyelerin kendilerine sunulan önerileri eleştirel düşünce süzgecinden geçirmeden kabul ettiği bir yönetim […]
Müşteri Odaklı Yapılanma
Bilgiye ulaşımdaki kolaylık ve bilginin açıkça paylaşımı, aynı sektör içinde rekabet eden şirketlerin benzer teknolojilere, iş yapma şekillerine ve eğitim düzeylerine sahip olmaları sonucunu doğuruyor. Bu ortamda rekabette öne çıkabilmek ve müşterinin diğer rakipler yerine sizi tercih etmesini sağlamak bir hayli güç. Farklılaşmayı yaratacak tercih sebeplerini bulmanın en kolay yöntemi tercih yapacak olan müşterilere sormak […]
Yönetim Kurullarına Öneriler
Yönetim kurulları üzerindeki performans baskısı her geçen gün artıyor. Yönetim kurullarının bir taraftan kurumsal yönetişim ilkelerine uyumu önem kazanırken, diğer taraftan da stratejik olarak yaratıcı olmaları ve şirketlerin performansını güçleşen rekabet şartlarında daha da iyiye götürmeleri bekleniyor. Yönetim kurullarının takım olarak yaptıkları ortak hatalara dikkat etmek performans artışını sağlamaya yardımcı olabilir. Gerek ülkemizde, gerekse uluslararası […]
İhracat İçin Kalite
Ülkemizin gelişmek için, istihdam yaratmak için kaynağa ihtiyacı var. Ülke potansiyelini hayata geçirebilmek için iç kaynaklarımız yetersiz. Bu nedenle dış dünyadan borçlanıyor ve yarattığımız sınırlı kaynakları faiz olarak ödemek zorunda kalıyor, büyümeyi ve gelişmeyi finanse etmekte zorlanıyoruz. Ayrıca, en çok gündeme gelen konulardan birisi de yabancı sermayeyi cezbetmede performansımızı nasıl artıracağımız konusu oluyor. Oysa, en […]
Kurumsal Yönetim Anlayışı
Kurumsal yönetim ilkeleri dünyada her geçen gün daha fazla önemseniyor. Bu ilkelerin uygulanması şirketlerin değerlerini artırıyor. Özellikle gelişmekte olan pazarlarda kurumsal yönetim konusunda başarılı şirketlerin hisseleri %20-30 kadar daha değerli oluyor. Kurumsal yönetim denince öncelikle yönetim kurulunun oluşumu, yönetim kurulu başkanı ile genel müdürün farklılaşması gibi yapısal konular gündeme geliyor. Oysa, esas önemli olan yönetim […]
Strateji Planlanır mı?
Birçok şirket strateji geliştirme işini kurdukları stratejik planlama departmanları ile gerçekleştirmeye çalışıyor. Peki, stratejik planlamanın amacı ne olmalı? Startejiler, bir planlama sürecinin sonucu olarak mı ortaya konuluyor? Yoksa, piyasadaki gelişmelere, rakiplere ve/veya yeniliklere cevap verirken alınan kararlarla mı? Stratejik planlama kurmay birimlere delege edilmeden, bizzat en üst yöneticiler tarafından üstlenilen bir süreç olduğunda kuruma daha […]
İş Dünyasındaki Etik Değerler
Etik değerler, kanunların ötesinde toplumsal norm ve beklentilere uyumlu davranmak için gerekli yaklaşımları ifade ediyor. Tüm dünyada iş dünyasının, özellikle son dönemde, yitirdiği toplumsal güveni tekrar kazanabilmesi için etik davranışlara özen göstermesi gerekiyor. Etik değerlerin daha iyi anlaşılması onlara uyum sağlamanın ilk adımı olacaktır. Etik değerler, toplumsal beklentilerin farklı olduğu ülkelerde farklı olarak algılanıyor. Ancak, […]
Lojistik ve Oyun Teorisi
Oyun teorisi öncelikle askeri çatışmalarda karşı tarafın adımlarını tahmin etmek ve önceden etkileyebilmek için kullanılan bir bilim dalı olarak gelişmiş. Ancak, zaman içinde karşılıklı pazarlıkların, ihalelerin yüksek artırmaların olduğu çeşitli durumlarda da kullanılır olmaya başladı. Örneğin, Avrupa’da 3G mobil telefon ihalalerinde gelirleri artırılmasında, Futbol maçlarının çekiciliğini geliştirmek üzere FİFA kurallarına altın gol gibi uygulamaların girmesinde […]
Çok Merkezli Yönetim
Ülkemizdeki ekonomik krizler şirketlerimizin uluslararası boyut kazanmasının yaşamsal öneminin çok daha iyi anlaşılmasını sağlıyor. Birçok Türk şirketi ihracata ve daha da önemlisi birçok farklı ülkede faaliyet göstermeye başladı. Ancak, uluslararası boyut kazanan şirketlerin aynı zamanda yönetim anlayışlarında da önemli değişiklikler yapmaları gerekiyor. Yeni yönetim anlayışlarını etkin olarak uygulamak uluslararası boyutta başarı için vazgeçilmez bir unsurdur. […]
Yeni İş Geliştirmek
Yenilikçilik ve yaratıcılık büyümenin ve karlılığın temelidir. Müşterileri için farklılık yaratamayanlar üzerindeki fiyat baskısı ve satış kaybı her geçen gün artar. Bu durumu değiştirmek isteyen yöneticiler için en geçerli yol şirketinin yeni ürünler, hizmetler, teknoloji, kanallar veya müşteri kesitleri bulabilmesini sağlamaktır. Yeni iş geliştirirken başarı şansını artırmak için bu konuda başarılı olanların deneyimlerinden faydalanmalıyız. Yenilikçilik […]
Yeni İş Geliştirmek
Yeni iş geliştirme konusunda başarılı olan şirketler fırsatları değerlendirebilme ve büyüme konusundaki performanslarıyla değer yaratabiliyorlar. Ancak, özellikle sistemleri oturmuş, büyük ve başarılı şirketlerin yeni iş geliştirme performansları pek de iyi değil. Yeni iş geliştirmede başarıyı yakalayabilen şirketlerin dikkat ettikleri unsurları inceleyerek önemli dersler çıkarabiliriz. Yeni işler geliştirmeye önem veren şirketler öncelikle mevcut ve başarılı oldukları […]
Robotlarla Yaşamak
Bugün robotlar üzerinde yapılan araştırmalar, 20 yıl sonra içinde yaşayacağımız dünyayı şekillendiriyor. Yakın arkadaşlarımzın arasında robotlar da olacak mı? Robotlarla karşışlıklı fıkra anlatıp gülüşecek miyiz? Aynı takımda oynayıp bir başka insan-robot takımı ile şampiyonluk maçı oynayacak mıyız? Ya da robotları insanların eksiklerini tamamlayıp, güçlendirmek için kullanacak mıyız? Örneğin, en iyi futbolcularımız dizlerini bir robot ile […]
Yatırımda Sosyal Sorumluluk
Yatırım yaparken tek kriteriniz en iyi getiriyi sağlamak mı? En iyi getiri kavramını hangi zaman diliminde değerlendirmeliyiz. Örneğin, çok iyi getiri sağlayacağından emin olduğunuz, ancak esrar ticareti ile de ilişkisi olacağından kuşkunuz olan, bir işe paranızı yatırımısınız? Hisse senedine yatırım yaparak çok kazanç sağladığınız bir şirketin, siz hisselerinizi sattıktan kısa bir süre sonra yolsuzluk suçlamalarıyla […]
Başarılı Takımlar Oluşturmak
Kurumların çalışma düzenleri sadece organizasyon yapılarıyla değil, aynı zamanda çeşitli konularda gelişme ve değişime uyum sağlamak üzere kurulan takımlarla belirleniyor. Geçici veya düzenli bir görev için kurulan takımların başarısı kurumların değişim ve gelişim sağlamasını ve yaratıcılık düzeylerini etkiliyor. Organizasyonların yapısı ve işleyine ilişkin kurallara gösterilen özen takım çalışmaları için gösterilmiyor. Oysa, başarılı takımlar oluturmak kurumsal […]
Bilgiye Dayalı Yaratıcılık
Hayattaki en önemli unsurlar var olduklarında değil, yokluklarında dikkatimizi çekerler: Oksijen, su, sağlık, sevgi ve güven gibi. Yakın geçmişte Şişecam firması da bu kavramı kullanarak cam için “ya olmasaydı?” anlayışını başarılı bir reklamda kullanmıştı. Elektriğin bu vazgeçilmezler arasına girmesi 120 sene önce başlayan bir teknoloji devrimi sayesinde gerçekleşti. Elektrik toplumların sosyolojik yapılarını bile değiştirdi. Örneğin, […]
Tam Zamanında Eğitim
Bir kurumun en önemli kaynağı çalışanlarıdır. Nitelikli çalışanlara sahip kuruluşlar diğer sınırlamaları aşabilecek çözümleri de üretebilirler. Dolayısıyla, bir kuruma nitelikli insanları cezbetmek kadar mevcutları geliştirmek de önem taşıyor. Her kaynak için olduğu gibi insan kaynağının geliştirilmesi de iyi planlama ve etkin uygulama gerektiriyor. Şirketler insan kaynaklarının önemini ve bu değerli kaynağın geliştirilmesi için yatırımlarının artması […]
Bilginin Yönetimi
Bilgi çağında değer yaratmanın yolu fiziksel varlılardan çok, bilgi kaynaklarını etkin kullanmaktan geçiyor. Bu nedenle, bilgi yönetimi için birçok yöntem ve araç geliştiriliyor. Ancak bilginin de ürünler gibi bir yaşam eğrisi olduğunu kavramadan, bu yöntem ve araçların etkin kullanımını sağlamak mümkün değil. Bilginin yaşam eğrisi dört boyutta incelenebilir: (i) fikir aşaması, (ii) test aşaması, (iii) […]
Değişimi Yönetebilmek
İnsanoğlunun belki de en önemli özelliklerinden birisi bulduğunla yetinmeyip, her zaman daha iyisine özlem duymasıdır. Gelişmenin temeli, bu daha iyiyi arama dürtüsüdür. Ancak, insanın bu özelliği aynı zamanda değişim gerekliliğini de sürekli kılmaktadır. Dün “mükemmel” olarak nitelendirilen bir ürün veya hizmet, ona alışılınca “normal”, daha iyisi bulununca da “yetersiz” olarak nitelendirilir. Dolayısıyla, müşterilerin, vatandaşların, kısacası […]
Felaket Geliyorum Der
Ekonomik kriz sadece ülkemizde değil, tüm dünyada hüküm sürüyor. Böyle bir ortamda birçok şirket zor duruma düşüyor, hatta batıyor. Ancak, başarısızlığı şanssızlık ile açıklamak doğru değil. Belli ön göstergeler basitliklerine rağmen felaketin habercisi oluyorlar. Batan şirketler ise bu göstergelere önem vermeyenler arasından çıkıyor. Zamanında bilgiye önem vermeyen şirketler, ancak zor duruma düştükten sonra şirket “doktorları”na […]
Aile Şirketlerinde Kuşak Değişimi
Sadece ülkemizde değil, dünyada da şirketlerin %80’i aile şirketi. Sadece küçük şirketler değil, dünyanın en büyük 500 şirketinin %40’ı da aile şirketi. Ancak, aile şirketlerinin %70’i ikinci kuşağa geçemiyor, geçenlerin de %50’si üçüncü kuşağa aktarılamıyor. Tipik bir aile şirketinin ömrü ise 24 seneyle sınırlı. Aile şirketlerinin belki de en güçlü yönleri hızlı karar verebilme ve […]
Değer Yaratmak
Şirketlerin ana hedefi uzun vadeli olarak artı değer yaratmaktır. Bir başka ifade ile kullandıkları sermayeye iyi bir getiri sağlamaktır. Artı değer yaratan ve yaratmaya devam eden şirketlerin de piyasa değeri artar ve hissedarları mutlu olur. Şirketlerin kullandıkları sermaye sadece şirkete verilen nakit olarak algılanmamalı. Şirketlerin kullandıkları sermaye konusunda bilginin sağlandığı araç bilançolardır. Bilançoda belirtilen sermaye […]
Sadık Müşteri mi; Karlı Müşteri mi?
Toplam kalite yönetiminin ülkemizde yaygınlaşmasıyla birlikte, müşteri sadakatinin ölçülmesi ve geliştirilmesi de önem kazanmaya başladı. Gerçekten de çeşitli çalışmalar eldeki müşteriyi tutmanın, yeni müşteri kazanmaya göre çok daha verimli olduğunu ortaya koyuyor. Ancak, sadık müşterilerin daha karlı müşteri olduğu varsayımı her zaman geçerli olmuyor. Bu nedenle, müşteri karlılığı analizlerinin yapılması ve karlı müşterileri cezbedecek politikaların […]
Güven Gelişmenin Temelidir
Güvenmek ve güvenilmek insan mutluluğunun temel taşlarındandır. Ancak, güven kişilerce olduğu kadar kurumlarca da güç kazanılır. Güvenilir olabilmek, uzun bir zaman içinde elde edilebilen, ancak çok kısa sürede yitirilebilen bir değerdir. Güvenilirlik, sözlerin ötesinde davranışların da tutarlılığı ile kazanılır. Çünkü davranışlar öncelikleri ve tercihleri kelimelerden daha etkili olarak gösterirler. Güvenin özünde özgürlük vardır. Özgürlük ise […]
Krizde İnsan Kaynakları
Son ekonomik krizde milyonu aşkın çalışan işini kaybetti. Bu durum işin kaybedenleri zor durumda bıraktığı gibi, şirketleri de en önemli varlıkları olan insan kaynağı yönetimi açısından zorluyor. Böylesi güç ekonomik şartlarda verilen ilk tepki şirketin küçültülmesi ve çalışan sayısının azaltılması olunca şirket sadece yetişmiş insan kaynağından mahrum kalmış olmuyor, aynı zamanda çalışmaya devam edenlerin morali […]
Kurumsal Yönetim
İster devlet, ister şirket, isterse gönüllü kuruluş olsun kurumlar insanlar tarafından belli amaçlara ulaşmak için oluşturulan yapılardır. Zaman içerisinde kurumların yönettikleri kaynaklar artmakta ve sorumluluk alanları genişlemektedir. Dolayısıyla kurumların yönetim yapılarının ilişki içinde oldukları tüm kesimlere güven verici nitelikte olması önem kazanmaktadır. Kurumsal yönetim, bir kurumdaki yönetim ve kontrol sistemlerinin kurumun etkinliğini sağlayıcı, görünür, saydam, […]
Çözüm Ortakları
Dünya ile rekabet edebilmek için özel sektörde de önemli anlayış değişikliklerine ihtiyaç var. Ülkemizde üzerinde çok konuşulan ancak yeterince uygulanmayan bir kavram da “odaklanma”. Odaklanma sadece birçok iş kolunda faaliyet gösteren grupların iş sayısını azaltması değil, aynı zamanda tek bir işi yaparken dahi sadece yüksek katma değer yaratabildiğimiz faaliyetleri yapmak, diğerlerini ise onları daha iyi […]
Liderlik Değişimi
Toplumsal öğrenme sınıflarda değil, toplumu ilgilendiren sansasyonel olaylarla gerçekleşir. Sn. Ecevit’in örneği ile liderlik değişimi sürecinin önemi ülke gündeminde en ön sıraya yerleşti. ABD’de değişim sürecini yeni yaşayan bir örnek olan Sn. Clinton’un ülkemizi ziyareti nedeniyle de liderlik değişimi konusundaki sistematik farklılıklar gazete başlıklarına yansıdı. İster siyasette, ister iş dünyasında, isterse gönüllü kuruluşlarda liderlik değişimi […]
Belirsizliğin Yönetimi
Belirsizlik yönetilen değil, şikayet edilen bir kavram olarak karşımıza çıkıyor. Ancak, yaşamda belirsizliğin kaçınılmaz olduğunu kavrayıp, onu bir stres kaynağı olarak görmek yerine iyi irdeleyerek yönetmek mümkün. Belirsizliği kaynak nedenleriyle değil, yönetimsel açıdan farklılıkları ile irdelediğimizde karşımıza dört farklı kategori çıkıyor: (i) Belirgin değişkenlik, (ii) Öngörülebilir belirsizlik, (iii) Öngörülemeyen belirsizlik, ve (iv) Kaos. Gerek proje […]
Şirket Birleşmelerinde Fiyat Tespiti
Türkiye’de şirketler ayakta kalabilmek ve gelişebilmek için verimlilik ve etkinliklerini artırmak zorundalar. Yaşadığımız kriz faaliyetlerini uluslararası pazarlarda ve ölçekte yürütmeyen firmaların güçlüklerini açıkça ortaya çıkardı. Önümüzdeki dönemde, birçok firma hem krizden aldığı yaraları kapatabilmek, hem de rekabetçi boyutları yakalayabilmek için birleşmek veya ortak almak durumunda kalacak. Bunun için gerekli ekonomik ölçeği hızla yakalamanın en etkin […]
İnsanı Kazanan İşinde de Kazanır
Toplam kalite yönetimi insan mutluluğunu esas alan bir yönetim felsefesidir. Bu felsefenin bir kurum içindeki kullanım etkinliğini ölçmek için geliştirilen Mükemmellik Modeli’nin temelini oluşturan en önemli kavramlardan biri de motivasyonu ve katılımı yüksek çalışanların iş sonuçlarını da iyileştirdiğidir. Mükemmellik Modeli’nin ortaya koyduğu bir diğer önemli kavram da “ölçülmeyen performansın geliştirilemeyeceği” ilkesidir. Çalışanların motivasyonu ve katılımı […]
İyi Liderleri Seçebilmek
İster siyasette, ister iş dünyasında, isterse gönüllü kuruluşlarda lider seçiminde ne kadar başarılıyız? Yönetim pozisyonları için bireysel veya kollektif olarak yaptığımız seçimlerde kullandığımız kriterler, önemli ölçüde toplumsal başarıyı etkiliyor. Bu seçimlerimizde önceliği kendimize yakın hissettiklerimize mi veriyoruz? Yoksa, o işi en iyi yapacak olanlara mı? Bizim için bir işe akrabalarımızı, hemşerilerimizi, partililerimizi, ırkdaşlarımızı, dindaşlarımızı veya […]
Piyano ve Strateji
Piyano, Mozart’tan bu yana pek de değişmeyen keyifli bir müzik aleti. Üstelik, dayanıklılığı da yüksek. Piyano öğrenenlerin çoğu, daha yüksek bir modele geçişi gerekli kılacak beceri seviyesine ulaşamıyorlar. Dolayısıyla, nispeten pahalı bir ürün olan piyano bir kez satın alındığında nesiller boyu yenilenmiyor. Dünyada salonları süsleyen 40 milyon kadar piyano var. Büyük çabalar sonucu piyano pazarının […]
İlk Olabilmek
Herşeyin ilki özeldir. İlk aşk, ilk çocuk, ilk iş. Hepsi özeldir. Rekabetçi piyaslarda da ilk olmanın getirdiği avantajlar önemlidir. Sakal traşında ilk akla gelenin “Gillette” firmasının adından gelen ‘jilet’ olması, fotokopinin neredeyse bir diğer adının ‘xerox’ olması, kağıt mendil yerine ‘selpak’ isminin kullanılması, bir konuda ilk önce yaygın kullanıma ulaşan firmanın ne kadar önemli bir […]
Ne Kadar Hataya Tahammülünüz Var?
Günde yaklaşık 1000 uçağın indiği büyük bir hava alanında her yıl bir uçağın inişte kazaya uğraması kabul edilebilir bir risk midir? Ya, her gün beş uçağın inişte kazaya uğraması? Günde 50 ameliyatın yapıldığı bir hastane de on altı yılda sadece bir kez ameliyatta hastanın içinde yabancı madde unutulması kabul edilebilir mi? Ya, her üç günde […]
Birleşmelerin İnsan Boyutu
Yaşadığımız kriz faaliyetlerini uluslararası pazarlarda ve ölçekte yürütmeyen firmaların güçlüklerini açıkça ortaya çıkardı. Önümüzdeki dönemde, birçok firma hem krizden aldığı yaraları kapatabilmek, hem de rekabetçi boyutları yakalayabilmek için birleşmek veya ortak almak durumunda kalacak. Bir şirketin değerini belirleyen unsurların arasında o şirketin fiziksel varlıkları kadar şirketin sahip olduğu insan kaynağı, bilgi birikimi ve müşteri portföyü […]
Hangi Havuzdan Su İçiyorsunuz?
Ay başında bir mektup alıyorsunuz. Mektup, birtakım güncel olayları dayanak gösterip borsanın bu ay yükseleceğini iddia ediyor. Siz pek yüz vermiyorsunuz. Ay sonunda gerçekten borsa yükseliyor. Bir sonraki ay başında aldığınız ikinci mektup belli açıklamalarla bu ay borsanın düşeceğini iddia ediyor. İlk ayın performansından fazla etkilenmemiş olacaksınız ki, bu mektup da sizi etkilemiyor. Ancak, ay […]
Kurumsal Vatandaşlık
Dünya tarihinde ilk kez, dünya nüfusunun çoğunluğu demokrasi ile yönetilen ülkelerde ve pazar ekonomisine dayalı ekonomik bir sistem içinde yaşıyor. Ekonomik, teknolojik ve politik gelişmeler dünyada herkesin birbirine olan ile bağımlılığını artırıyor. Refah düzeyinin geliştirilmesi ve sürdürülebilir kılınması için bireylere olduğu kadar kurumlara da önemli sorumluluklar düşüyor. Küresel piyasalarda faaliyet gösteren kurumlardan küresel vatandaşlığın haklarıyla […]
Güven Ortamı Yaratmak
“Güven ilişkisinde en zorlu yan, güvenin çok zor kazanılan ama çok kolay kaybedilen bir duygu olduğudur.” Thomas J. Watson, Sr. Rekabette kolaylıkla taklit edilemeyen varlıklar özel önem taşır. Parayla alınabilecek varlıklar rakipler arasında nispeten daha az kalıcı farkılıklar yaratırken, kurum kültürü gibi varlıklar kalıcı üstünlük yaratmada önemli rol oynar. Kişilerin olduğu kadar kurumların performansında da […]
Standart Oluşturmada Öncülük
“Mevcut standartların kabulu, kendimize ait standartlarımızın olmadığı anlamına gelir.” Jean Toomer Standartlara uyanlar değil, standartları oluşturanlar rekabette kazanıyorlar. Standartları oluşturmada başarı ise standardın niteliklerinden çok paylaşımı ve yayılım hızı ile belirleniyor. “İyi” bir standart tutturmak kazanmaya yetmiyor, “öncü” olmak gerekiyor. Örneğin, daktilo için geliştirilen “QWERTY klavye” standardı, mekanik daktilolarda yazı yazma hızını, tuşların birbirine çarpmasını […]
Zihin Payı
Zihinlerdeki pazar payı en önemli pazar payı haline geliyor. Bilgi, iletişim ve lojistik sistemlerindeki önemli gelişmeler dünyanın küçülmesine yol açıyor. Şirketler farklı ürün ve hizmetleriyle her pazardaki müşteriye ulaşabilmeye başlıyorlar. Yeni ürün geliştirme hızları arttıkça, müşterilerin seçim yapma fırsatları geliştikçe ve müşteriler bilgi bombardımanı altında kaldıkça, müşterilerin zihninde yer edinmek hem güçleşiyor, hem de daha […]
Risk Yönetimi
“Risksiz kazanç, tehlikesiz deneyim, çalışmadan ödüllendirilme, tıpkı doğmadan yaşamak kadar olanaksızdır.” A. P. Gouthey Geçtiğimiz yılın sonlarındaki gelişmeler şirketlerin risk yönetimi konusunda hazırlıklı olmadıklarını gösterdi. Her girişimcinin bildiği gibi risk almadan kazanç sağlanamaz. Ancak, “risk yönetimi” uygulamamanın, işini yapmamak ve kumar oynamakla eşdeğer olduğu genellikle unutuluyor. İyi bir risk yönetimi için öncelikle potansiyel risklerin belirlenmesi […]
Takım Olmak
“Yaşam da, tıpkı futbol gibi, bir takım oyunudur” Joe Namath Bilgi çağında kurumlar, her çalışanının beyin gücünden faydalanmak zorunda. Motivasyon, sahiplenme ve katılım olmaksızın insanların beyin gücünden faydalanmak ise çok güç. Başarılı kurumlar zihinsel katılımı artırmak için hiyerarşik yapılar yerine takımlar şeklinde çalışma yöntemiyle örgütleniyorlar. Peki, bir grup insanın başarılı bir takım olması nasıl sağlanabilir? […]
Hızlı Ekonomi
“Incecik bir buz tabakasi üzerinde yürüyorsak, tek güvencemiz hizimizdir.” Ralph Waldo Emerson Ülkemizde her hafta iki yeni internet sirketi kuruluyor. Bir baska deyisle, e-ekonomi devrimi Türkiye’ye de gelmeye basliyor. Bu girisimlerde basariyi belirleyen en önemli faktör hizli düsünme ve hizli uygulama yetenekleri olacak. Çünkü artik rekabette en önemli unsur yeni bir ürünü piyasaya ilk sunabilme […]
Yöneticilik ve İstatistik
“Disaridan tüm aldigimiz ve tek alabilecegimiz bilgidir. Bu bilgi üzerine nasil hareket edecegimiz bize baglidir.” Glasser Yöneticilerin sorumluluk alanlari genisledikçe, kurulusunun tedarikçilerini, ürünlerini, çalisanlarini ve müsterilerini birebir tanima firsati da azaliyor. Piyasayi takip edecek ve rekabet durumunu iyi analiz edecek kadar ortama yakin olmak için firsatlari artirmaya çalisinlar da “iyi yönetici” olarak tanimlaniyor. Yöneticilik, performansi […]
Her Hata Bir Zenginlik Fırsatı
“Yaratıcılık kendinize hata yapma özgürlüğü tanımanızdır.” Scott Adams Toplumsal yaklaşımlarımızdan biri de her hatayı bir suçlama fırsatı olarak görmemiz. Dolayısı ile hataları saklamak, hatanın kusurunu birilerinin üstüne atmak ve her hata ile ilgili bir suçlu aramak içgüdüsel bir yaklaşım haline geliyor. Oysa, her hata altın değerinde bir öğrenme fırsatıdır. Korkarak, saklayarak veya başkalarını suçlayarak bu […]
Kurumsal Yaratıcılık
“Dünyayı hayalgücü döndürür.” Albert Einstein Şirketler yüksek değer yaratma potansiyellerini kurumsal yaratıcılıklarını geliştirerek yakalıyorlar. Çünkü birçok rakip şirkete göre daha başarılı olmanın getirisi, yeni bir rekabet alanı yaratıp, en azından bir süre için, tek oyuncu olmakla elde edilecek getiriden genellikle daha az oluyor. Şirketlerin yaratıcılık kapasitelerini geliştirmeleri ise bilinçli bir yönetim ile sağlanıyor, tesadüfen olmuyor. […]
Eğitim Planlaması
“Yaşam açık bir defterdir; eğitimse ona başarı öyküleri yazmanıza yardımcı olur.” Joyce A. Myers Şirketler insan kaynaklarının önemini ve bu değerli kaynağın geliştirilmesi için yatırımlarının artması gereğini görmeye başlıyorlar. İlk refleks olarak da çalışanlarının piyasada sunulan eğitimlerden “cazip” olanlarına daha yoğun olarak katılmalarına imkan sağlıyorlar. Hatta çalışan başına yılda kaç saat eğitim verdiklerini ölçüp, bunu […]
Kurumsal Marka Değeri
“Hiçbir şey kendi başına değerli değildir. Her şeyin değeri ona dışarıdan, insanlar tarafından verilir.” John Barth Yeni ekonomide yöneticilerin başarıları kârlılık yönetiminden ziyade değer yaratma yönetimindeki başarıları ile belirleniyor. Değer yaratmada başarılı olabilmek için bir taraftan yeni ihtiyaçları belirlemeye ve bunları karşılamaya yönelik iş modelleri geliştirmek, diğer taraftan da kurum felsefesinin doğru ve yaygın olarak […]
İkinci Kariyer
“Hayat elinizde hangi kartların olduğu değil, elinizdeki kartları nasıl oynadığınızdır.” Joel Billings Teknoloji geliştikçe, bir taraftan insanların ihtiyaçları hızla değişiyor, diğer taraftan edinilen bilgi birikimi de eskiyor. Bir zamanlar üniversite mezunu olmak bir ömür boyu belli bir kariyeri sürdürebilecek bilgi düzeyine erişmek anlamına gelirken, bugün meslek içi eğitimlerle bilgisini düzenli olarak yenilemeyenler güncelliklerini ve dolayısı […]
Kurumsal Güven
“Bir kuruluşta güven yaratmanın en iyi yolu bütün kapıları yukarıdan aşağıya, aşağıdan yukarıya ve bütün yönlere doğru- açmaktan geçer.” Robert H. Rosen Güven insan ilişkilerinin olduğu kadar, kurumlar arası ilişkilerin de sağlıklı gelişmesinin temelidir. Dünya küçüldükçe, kurumlararası ilişkiler ve karşılıklı bağımlılık artıyor. Başarının önemli kaynaklarından biri ise paylaşımdan ve bu ilişkileri geliştirmekten geçiyor. İşte bu […]
Ödünç Yönetici
“Günümüz dünyasında hiç bir kuruluşun ticari başarısı sosyal sorumluluklarından ayrı düşünülemez.” Bilgi ve iletişim çağında en sınırlı kaynak insanların zamanı ve ilgisi. Dolayısıyla ürün ve hizmetlerini pazarlamak isteyen şirketler sadece kendi endüstrilerindeki şirketlerle değil, aynı zamanda insanların zaman ayırdığı ve ilgi gösterdiği her konu ile rekabet halindeler. Kısacası, en zor elde edilen ve en değerli […]
Patent Kanunlarında Reform
“Bir sonraki adımı gördüğünüz anda, değişim başlamış demektir.” William Drayton Fikri mülkiyet haklarının patent kanunları ile korunması gelişmiş ülkelerin gerek ikili ticaret anlaşmalarında, gerekse Dünya Ticaret Örgütü aracılığı ile uluslararası ticaret anlaşmalarında önem verdikleri konuların başında geliyor. Aslında, patent kanunları serbest piyasa ekonomisinin belli bir konuda etkin işleyememesini düzeltmek üzere, devlet otoritesi tarafından piyasaya bir […]
Sermayenin Demokratikleşmesi
Günümüzde ancak kaynaklarını en yüksek değer yaratacak alanlara yönlendirebilen toplumların ekonomileri büyüyebilecek. Bunu sağlamanın yolu da finans piyasalarında rekabetin ve serbestliğin sağlanmasından geçiyor. Finans piyasalarında gerçek manada rekabetin sağlanabilmesi bu piyasaların politikadan arındırılması ve yoğunlaşmanın önlenmesi ile gerçekleştirilebiliyor. Politik ve ekonomik gücün sınırlı sayıda kişi ve kurumun elinde toplanması, kaynakların bu kişi ve kurumlara ve […]
Sevgililer Günü, Bilgi ve Yatırım
“Hayalgücü bilgiden önemlidir. Bilgi sınırlıyken, hayalgücü sınır tanımaz.” Albert Einstein Sevgililer gününde popüler hediyeler denince aklınıza ne geliyor? Sanırım, yüksek teknoloji şirketlerinin hisse senetleri değil… İşte Amerika ile düşünce boyutundaki farkımız! Rakamlar, ABD’de bu tür şirket hisselerinin sevgililer gününde rağbet gören hediye kalemlerinden biri olduğunu gösteriyor. Bazen, bu türden basit bir bilgi, ekonomi hakkında sayısal […]
Paylaşamayanlar Paylaşılacak
“Dünyada görmek istediğin değişimi, önce kendinde gerçekleştirmelisin.” Mahatma Gandhi Bilgi ve iletişim teknolojilerindeki gelişmeler, ulaşım maliyetlerinde düşüşler ve dünya ticaret kurallarındaki liberalleşme iş dünyası için ülke sınırlarını gün geçtikçe önemsiz hale getirmekte. Diğer yandan, ekonomik ölçek tanımında da önemli değişiklikler gözlenmekte. Yeni teknolojiler üretim tesislerinde ekonomik ölçek boyutlarının küçülmesine yol açarken, bilgi kaynakları, teknoloji geliştirme, […]